بعد از جنگ جهانی دوم و بعد از 150 سال حمایت از تولید داخلی در آمریکا و استفاده از تعرفه های سنگین گمرکی برای جلوگیری از واردات ، از سال 1945 میلادی و درست در زمانی که آمریکا که محصولات خود را در حد لازم به کیفیت و قیمتِ رقابتی رسانده بود، سیاست جدید ِتجارت آزاد را اتخاذ کرد . این سیاست ، با انعقاد موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت، معروف به گات در سال1948 آغاز شد و بعد ها در سال 1995 میلادی به تاسیس سازمان تجارت جهانی منجر گردید. سازمان تجارت جهانی با قوانین جانب دارانه خود ، نقش ترغیب و وادار کردن کشور های در حال توسعه را برای باز کردن بازار های خود به روی محصولات کشور های صنعتی داشت. نشریه آمریکایی نشنال اینترست مینویسد: حمایت گرایی از ویژگی های همیشگی ایالات متحده آمریکا از زمان تاسیس آن است.
در سال 1929 رکود و بحران اقتصادی آمریکا را فرا گرفت، که باعث افزایش نرخ بیکاری و تعطیلی کارخانه ها گشت. کنگره برای حفاظت از منابع آمریکا ، قانون خرید کالای آمریکایی را تصویب کرد . طبق این قانون محصولات نهایی که توسط سازمان های دولتی خریداری میشوند باید آمریکایی باشند یا حداقل پنجاه درصد آن در آمریکا ساخته شده باشد.
قانون دیگری که در راستای حمایت از تولید تصویب شد ، قانون توسعه تجارت بودکه در سال 1962 اختیارات زیادی را برای محدودیت واردات به رئیس جمهور این کشور می داد. طبق آن هر زمان رئیس جمهور کالایی را مغایر با امنیت ملی تشخیص دهد میتواند از واردات آن جلوگیری کند.
بعد از سپری شدن دوران استعمار کهنه ،که درآن استعمارگران با زور و اسلحه ، منابع و بازار کشور های دیگر را تصرف میکردند ، دوران جهانی شدن و ارتباط بیشتر کشور ها با یکدیگر شروع شد . در این دوران یکی از ابزار های کارآمد و قدرتمند برای نفوذ و پیشبرد منافع دیپلماتیک، گسترش روابط با دیگر کشور ها و رشد دیپلماسی اقتصادی می باشد ، که در آن دولت ها با روابط سیاسی و توان دیپلمات های خود ، سهم مناسبی از بازار های مصرفِ موجود در جهان را از آن خود میکنند.
به عنوان نمونه باراک اوباما در یکی از سخنرانی هایش ، رسالت خود را برای سفر به دیگر کشور ها ، حمایت و تقویت تجارتِ کارگران و محصولات آمریکایی اعلام میکند.
هیلاری کلینتون در کتاب انتخاب های سخت خود دو هدف عمده اقتصادی برای وزارت خارجه آمریکا می بیند: ایجاد شغل و بازار سازی برای محصولات آمریکایی. او دربخشی از کتاب خود در مورد دیپلماسی اقتصادیش می نویسد: ( من این برنامه را «اقتصاد دولتی» می نامم. از دیپلمات های خود در سراسر دنیا میخواهم که این را اولویت خود قرار دهند. آمریکا در بیش از 270 شهر دنیا، مراکز دیپلماتیک دارد که در بسیاری از آن ها ، مامورین اقتصادی مستقر هستند . می خواهم از این منابع استفاده کنم تا فرصت های جدیدی برای رشد و توسعه ایجاد کنم. در چهار سال آینده از تولید داخل و صادرات و همین طور از شرکت ها و کارگران آمریکایی حمایت خواهیم کرد تا بتوانیم سرمایه گذاری مستقیمِ خارجی را جذب اقتصادمان کنیم و از انقلاب در عرصه ی انرژی – که نیروی اصلی بازیابی اقتصادی مان است – بهره برداری اقتصادی کرده و زمینه استراتژیک جهانی را تغییر دهیم.)
حمایت گرایی ، تقریبا در همه دوره های سیاست آمریکا مطرح بوده و هست. مثلا ریگان برای حمایت از تولید داخلی ، عوارض گمرکی بر واردات موتور سیکلت را افزایش داد تا دیگر هوندای ژاپنی که 85 درصد بازار آمریکا را در دست داشت توان رقابت با موتور های شرکت هارلی دیویدسون آمریکایی را نداشته باشد.
و یا جیمی کارتر که در قالب مذاکره با تولید کنندگان خارجی ، کاری کرد که خودشان ، واردات کفش به آمریکا را کاهش دهند تا از طرفی تولید کننده داخلی کفش ضربه نبیند و از طرفی وجهه عمومی دولت خود بر مبنای تجارت آزاد را از دست ندهد. او همچنین تصویب چند قانون را به کنگره توصیه کرد:
1.کمک فنی برای افزایش تولید و بهره وری
2.رسیدگی به انجمن ها و کارگران آسیب دیده از واردات
3.کمک به خدمات تبلیغاتی و بازاریابی
4.کمک مالی برای حمایت از ابتکار ها
ویا درزمان جورج بوش واردات گربه ماهی ویتنامی که بخش زیادی از بازار آمریکا را گرفته بود ممنوع شد. پرورش دهندگان گربه ماهی آمریکایی برای اینکه صنعتشان نابود نشود با این ترفند که گربه ماهی ویتنامی برای سلامت مضر است واردات نوع آمریکایی آن را فقط مجاز می شمردند.
یکی دیگر از حمایت های جالب آمریکا از کارخانه های خود ، فروش آدامس به سنگاپور بود. از سال 1992 جویدن آدامس در سنگاپور به خاطر حفظ نظافت شهر ممنوع بود و عملا هیچ شرکتی در آن کشور آدامس تولید نمی کرد ، جورج بوش که این فضا را برای صادرات و در دست گرفتن بازار سنگاپور مناسب می دید ، موافقت نامه ای را در سال 2003 میلادی در کاخ سفید بین دوکشور به امضا رساند و آنها را مجاب کرد تا برای حفظ سلامت دهان از آمریکا آدامس وارد کنند . یکی از دلایل اصلی پیروزی دونالد ترامپ درانتخابات آمریکا هم برجسته سازی شعار حمایت از تولید داخلی و کارگران آمریکایی بود. او راهبرد خود را ، خرید کالای آمریکایی و اشتغال کارگر آمریکایی اعلام می کرد. همچنین در جمع کارگران بوئینگ گفته بود که : من می خواهم به ترویج بیشتر محصولات ساخته شده توسط دستان آمریکایی ها بپردازم و ما به عنوان یک ملت، باید بیشتر بر روی محصولات ساخت آمریکا تکیه کنیم تا به واردات.
یکی دیگر از سیاست های آمریکا فرهنگ سازی بود مثلا دولت ترامپ 17 جولای را روز ساخت آمریکا نامید و در آن نمایشگاهی از محصولاتی که ساخت 50 ایالت آمریکا بود را در کاخ سفید به نمایش گذاشت تا مردم آمریکا را به خرید کالای داخلی ترغیب کند. او از مردم خواست تا در این روز و این هفته ، سازندگان ، دامداران،صنعتگران و همه کسانی که روزانه کار میکنند تا آمریکا قدرتمند تر شود را تکریم کنند. البته حمایت از تولید فقط مختص دولت آمریکا نبوده و حمایت های مردمی نیز برای فرهنگ سازی ، حمایت از تولید ملی و مصرف کالای آمریکایی وجود داشته است. برای نمونه در آمریکا جنبشی مردمی به نام جنبش ساخت آمریکا بنا نهاده شد تا با آگاه کردنِ مردم و شناساندن کالای آمریکایی مردم را تشویق به مصرفِ تولید داخلی کنند.
یکی از اقدامات آنها برگرداندن کارخانه های آمریکایی به داخل کشور برای باز سازی رویای آمریکایی خودشان است. آنها برای اینکه مردم کالای داخلی را بشناسند ، محصولات تولید شده را به چند دسته تقسیم می کنند. یک دسته ، کالای ساخت ایالات متحده است که تقریبا تمام قطعات آن در آمریکا تولید شده است. دسته دیگر کالا هایی است که در آمریکا، فقط مونتاژ شده است. دسته سوم ،کالا هایی است که 60 درصد آن محتوای آمریکایی دارد و دسته چهارم هم کالا هایی است که فقط روی آن u.s.a درج شده و هرچند منشا آمریکایی دارد اما در کشور دیگری ساخته شده است.
یک کار دیگر این جنبش های مردمی ، راه اندازی سایت هایی هم چون made in usa است که مصرف کننده ها را به تولید کنندگان داخلی وصل می کند .
اما چه چیزی باعث شد تا ، خورشید اقتصاد ایالات متحده، رو به افول رود؟
ادامه دارد…
