رشد 143 درصدی صادرات پسته|تحلیل خبر
براساس برآوردها، تولید پسته (پسته خشک و پسته تازه‌خوری) در سال ۱۴۰۳ حدود ۳۰۰ هزار تن بود و سطح زیر کشت این محصول از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۳ با رشد ۸۳ درصدی همراه بوده است. پسته به عنوان مهم‌ترین محصول باغبانی ایران با سطح زیر کشت ۶۵۰ هزار هکتار شناخته می‌شود و استان کرمان مرکز تولید این محصول است.
ایران با دارا بودن رتبه نخست سطح زیر کشت پسته در دنیا، این محصول را به ۶۷ کشور صادر می‌کند و صادرات پسته در سال ۱۴۰۳ با رشد ۱۴۳ درصدی همراه بوده است. همچنین برآورد ها حاکی از حدود ۴۰ درصد افزایش تولید پسته طی پنج تا ۶ ماه گذشته در مقایسه با مدت مشابه سال قبل آن است.
تولید و صادرات پسته کشور آمریکا در سال ۲۰۲۵ – ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۴ – ۲۰۲۳ روند کاهشی پیدا کرد، بنابراین تقاضای بالای جهانی به دلیل کمبود محصول آمریکایی، بازار را به سمت ایران سوق داد و این بهترین فرصت برای تثبیت جایگاه گذشته به عنوان اولین صادر کننده پسته جهان برای کشورمان خواهد بود.
در حال حاضر پسته ایران در ۲۷ استان کشور به صورت پراکنده در حال تولید است اما تمرکز تولید این محصول همچنان مربوط به استان های کرمان، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، سمنان، یزد، دامغان است، با این حال همچنان میزان عملکرد برداشت ما در هکتار نسبت به آمریکا پایین است.
کاهش آب های زیرزمینی و شور شدن اراضی، پراکندگی تولید میان کشاورزان خرد، بهره وری پایین برداشت محصول در هر هکتار نسبت به کشور رقیب مثل آمریکا، از چالش های جدی در بخش تولید پسته کشور است.
اگرچه طبق آمار رشد صادرات داشته ایم، اما پایداری این رشد نیازمند حل مشکلات زیرساختی همچون مدیریت آب، افزایش بهره وری و حمایت از صادرکنندگان است و در غیر این صورت در درازمدت ممکن است مجدد بازارهای صادراتی خود را از دست بدهیم.
حضور پسته ایرانی در بازارهای جهانی به تقویت برند ملی، افزایش قدرت چانه‌زنی در تجارت جهانی و کاهش وابستگی به نفت کمک می‌کند. رشد صادرات پسته، به‌ویژه در شرایط تحریم، می‌تواند یکی از ابزارهای مؤثر برای تقویت اقتصاد مقاومتی باشد.
