تحلیل خبر| کاهش اشتغال در نیمی از ایران
اهمیت
کاهش تقاضای مصرف: کاهش اشتغال به معنای کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان است. وقتی افراد بیکار هستند یا درآمد کمتری دارند، کمتر خرج می کنند. این امر می تواند به کاهش تقاضا برای کالاها و خدمات منجر شود و در نتیجه باعث کاهش رشد اقتصادی شود.
افزایش جرم و جنایت: بیکاری می تواند به افزایش جرم و جنایت منجر شود. افرادی که بیکار هستند و با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می کنند، ممکن است به راه های غیرقانونی برای تامین نیازهای خود روی آورند.
نکات تکمیلی
طبق بررسی‌های گزارش مرکز آمار ایران، در پاییز ۱۴۰۳ نرخ بیکاری به کمترین رقم در دو دهه اخیر رسیده است. جزئیات این گزارش فصلی نشان می‌دهد کوچک‌تر شدن نرخ بیکاری به دلیل خروج جویندگان کار از بازار است.
نرخ بیکاری پاییز ۱۴۰۳ به روایت مرکز آمار ۷٬۲ درصد بود؛ به عبارتی این نرخ، چهاردهم درصد کمتر از نرخ ۷٬۶ درصدی پاییز سال قبل است. نهادهای دولتی در ایران کاهش چهاردهم درصدی نرخ بیکاری را نشانه بهبود وضعیت اشتغال عنوان می‌کنند. واقعیت اما این نیست؛ نرخ بیکاری به دلیل کاهش نرخ مشارکت اقتصادی کوچک‌تر شده و نرخ اشتغال کاهش‌یافته است.
نرخ مشارکت اقتصادی در پاییز ۱۴۰۳ نسبت به پاییز یک سال قبل‌تر (۱۴۰۲) سه واحد درصد کوچک‌تر شده است. این به این معنا است که از جمعیت شاغل یا جوینده کار نسبت به جمعیت در سن اشتغال کاسته شده است.
نسبت اشتغال به‌عنوان یکی دیگر از شاخص‌های بازار کار در پاییز ۱۴۰۲ سقوط یک‌دهم درصدی داشت؛ از ۳۸٬۳ درصدی به ۳۸٬۲ درصد تنزل کرد. جزئیات این گزارش نشان می‌دهد در هیچ یک از استان‌های ایران نسبت اشتغال به پنجاه‌درصد نمی‌رسد.
پایین‌ترین نسبت اشتغال در ایلام؛ ۲۹٬۷ درصد و بالاترین نرخ هم در استان زنجان؛ ۴۸٬۱ درصد ثبت شده است. استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، مرکزی و سیستان و بلوچستان هم از دیگر استان‌ها با حداقل نسبت اشتغال هستند. زنجان، خراسان رضوی و مازندران هم تنها سه استان با نسبت اشتغال بالاتر از ۴۸ درصد در پاییز ۱۴۰۳ بودند.
مرکز آمار ایران در گزارش فصلی سرشماری نیروی کار جمعیت شاغل پاییز ۱۴۰۳ را ۲۴ میلیون و ۹۸۳ هزار نفر اعلام کرد. جمعیت ۱۵ساله به بالا در سن اشتغال نیز ۶۵ میلیون و ۴۳۵ هزار نفر اعلام شده است. براین‌اساس از هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت در سن اشتغال تنها ۳۷ درصد شغل داشتند.
پیش‌ازاین اتاق بازرگانی از تداوم رکود در صنایع تولیدی خبر داده و به نقل از صاحبان صنایع گفته بود که تعداد زیادی از شاغلان به دلیل کاهش تولید بیکار شده‌اند. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی هم در یک گزارش کارشناسی گفته بود کاهش نرخ بیکاری به دلیل خروج جویندگان کار از بازار کار به علت ناامیدی از یافتن کار است.
