گزیده تحلیل چالشهای تأمین منابع هدفمندسازی یارانهها و راهکارهای برونرفت
تأخیر در پرداخت یارانه آبانماه باعث شد موضوع یارانهها دوباره به بحثهای عمومی تبدیل شود. بیشتر اظهارنظرها بر عدم تأمین منابع سازمان هدفمندسازی یارانهها متمرکز بود، اما دلیل اصلی این مشکل در تأمین منابع پنهان ماند. برخی رسانهها و گرایشهای سیاسی وزارت نفت را به ناهماهنگی متهم کردند، در حالی که واقعیت این است که وزارت نفت منابع هدفمندسازی یارانهها را برای سال 1403 به میزان 480 هزار میلیارد تومان برآورد کرده بود، اما در عمل این رقم به 759 هزار میلیارد تومان رسید و کسری 40 درصدی به وجود آمد.
سازمان هدفمندسازی یارانهها منابع خود را از شرکتهای زیرمجموعه وزارت نفت دریافت کرده و این منابع برای یارانههای مختلف تخصیص مییابد. مشکل اصلی این است که بودجه سال 1403 برای این حوزه ناتراز بود و به همین دلیل مشکلاتی در تأمین یارانهها به وجود آمد. برای حل این مشکل، لازم است منابع هدفمندسازی یارانهها طبق واقعیتها پیشبینی و تصویب شوند و همچنین تخصیص یارانهها هدفمندتر شود تا فقط به اقشار مستحق برسد. همچنین کاهش تعداد یارانهبگیران میتواند به تأمین بهتر منابع کمک کند.
به طور کلی، فشار بر وزارت نفت برای تأمین منابع یارانهها در شرایط فعلی، بهویژه در وضعیت تحریمها، نه تنها عقلانی نیست، بلکه مصلحت کشور را نیز تأمین نمیکند. برای اصلاح وضعیت باید مشکل در بودجه کشور جستوجو شود، نه در دیگر نهادها.
اهمیت
در اقتصاد ایران، که با محدودیتهای منابع و تحریمها مواجه است، تخصیص صحیح منابع یارانهای میتواند تأثیر زیادی بر ثبات اقتصادی، کاهش فشار بر بخشهای مختلف اقتصادی و بهبود معیشت اقشار مستضعف داشته باشد. همچنین، اصلاحات در این حوزه میتواند به بهرهوری بیشتر از منابع نفتی و کاهش وابستگی به نفت کمک کند و در نهایت موجب بهبود وضعیت اقتصادی کشور شود.