اهمیت
افزایش قدرت اقتصادی: تولید نفت و گاز منبع اصلی درآمد خارجی برای ایران است. این درآمدها میتوانند به رشد و توسعه اقتصادی کشور کمک کنند و باعث افزایش سرمایهگذاری در زیرساختها و صنعتهای دیگر شوند.
قدرت و نفوذ سیاسی: ایران بهعنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز، میتواند نقش مهمی در سازمانهای بینالمللی مانند اوپک ایفا کند و از این جایگاه برای افزایش نفوذ سیاسی و دیپلماتیک در منطقه و جهان بهره ببرد.
نکات تکمیلی
طبق آمار مؤسسه EI، تولید «نفت و میعانات گازی» و «گاز طبیعی» ایران در سال ۲۰۲۳ به ترتیب معادل ۳.۹ و ۴.۲ میلیون بشکه در روز معادل نفت خام بوده است. درحالیکه طبق گزارش شرکت بریتیش پترولیوم تولید نفت و میعانات گازی ایران در سال ۲۰۲۲، سه میلیون و ۸۲۲ هزار بشکه در روز بوده است که باوجود فشارهای ناشی از تحریم، شاهد رشد محسوسی در میزان تولید نفت و میعانات گازی هستیم. کشور ایران با تولید این میزان نفت و میعانات گازی بالاتر از کشورهای کانادا، عراق و قطر در جایگاه پنجم رتبهبندی جهانی قرار گرفت. همچنین ایران در تولید نفت در جایگاه هفتم و در تولید گاز نیز بعد از کشورهای آمریکا و روسیه در جایگاه سوم قرار گرفته است.
رتبهبندی ایران بهعنوان پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت و گاز در جهان، نهتنها نمایانگر توانمندیهای طبیعی و اقتصادی این کشور است، بلکه نشاندهنده یک موقعیت راهبردی و قدرت ژئوپلیتیکی ویژه در عرصه بینالمللی است. با در اختیار داشتن دومین ذخایر گاز طبیعی و چهارمین ذخایر نفت جهان، ایران به یکی از بازیگران اصلی در بازار جهانی انرژی تبدیل شده است.
در وهله اول، این جایگاه امکان تأمین کامل نیازهای انرژی داخلی ایران را فراهم میکند، بهویژه در شرایطی که تحریمها و فشارهای بینالمللی میتواند به وابستگی کشورها به منابع خارجی منجر شود. این ظرفیت داخلی نهتنها به امنیت انرژی کمک میکند، بلکه فرصتهای مناسبی را برای توسعه صنعت پتروشیمی و انرژیهای تجدیدپذیر در داخل کشور فراهم میآورد.
از جنبه اقتصادی، درنظرگرفتن این جایگاه بهعنوان منبع اصلی درآمد ارزی، میتواند ابزار مهمی برای توسعه زیرساختها باشد. درآمدهای نفتی و گازی در صورت استفاده بهینه و درنظرگرفتن سیاستهای پولی و مالی اقتصاد، میتوانند به سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصادی منجر شوند و کمک کنند تا بحرانهای مالی و تورمی کمتری اتفاق بیفتد.
همچنین، این موقعیت به ایران امکان میدهد تا در معادلات بینالمللی و تصمیمگیری در نهادهای مهم مانند سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) نقش مؤثری ایفا کند. این امر نه فقط باعث تقویت قدرت چانهزنی ایران در مذاکرات جهانی میشود، بلکه راههای جدیدی برای همکاریهای بینالمللی و جذب سرمایهگذاری خارجی گشوده خواهد شد.