اهمیت
اشتغال‌زایی: صنعت فرش بافی یکی از صنایع سنتی و اشتغال‌زا در ایران محسوب می‌شود. کاهش ارزش صادرات فرش می‌تواند منجر به از دست رفتن تعداد قابل توجهی از مشاغل مرتبط با تولید و فروش فرش شود.
کاهش درآمد ارزی: فرش ایرانی یکی از منابع مهم ارزآوری برای کشور بوده است. کاهش صادرات به معنای کاهش ورود ارز به کشور است که می‌تواند تراز تجاری را تحت تأثیر قرار دهد.
نکات تکمیلی
سقوط ارزش صادرات فرش ایران یکی از دغدغه‌های جدی در حوزه اقتصادی و فرهنگی کشور محسوب می‌شود. فرش ایرانی که همواره به‌عنوان یکی از نمادهای هنر و فرهنگ ایران شناخته شده، طی سال‌های اخیر با کاهش قابل‌توجهی در صادرات مواجه بوده است.
آخرین آمارهای گمرک از وضعیت تجارت خارجی کشور در سال ۱۴۰۲، تصویر روشنی از افول صادرات فرش دستباف ایران ترسیم می‌کند. طبق این آمارها، صادرات فرش دستباف ایران به یک چهلم (۲.۵ درصد) رکورد ۲ میلیارددلاری دهه ۷۰ رسیده است. این در حالی است که ۴۴ درصد از سهم کل صادرات غیرنفتی ایران در سال ۱۳۷۳ به فرش اختصاص داشته است.
همچنین آمار گمرک سال ۱۴۰۲، نشان می‌دهد، آلمان با سهم حدود ۱۷.۶ درصد، امارات متحده عربی با سهم حدود ۱۷.۲ درصد، چین با سهم ۱۶.۲ درصد و پاکستان با سهم حدود شش درصد از ارزش کل صادرات فرش دستباف، عمده‌ترین مقاصد صادراتی فرش بوده‌اند. در حال حاضر ۸۰ درصد فرش دستباف ایرانی صادر و تنها ۲۰ درصد آن در داخل فروخته می‌شود.
یکی از عوامل اصلی، رقابت شدید از سوی کشورهای دیگر مانند هند است که با استفاده از تکنیک‌ها و هزینه‌های تولید پایین‌تر، بازارهای جهانی را به خود جذب کرده‌اند. امروز بازار جهانی فرش در اختیار هندوستان قرار دارد و هندی‌ها توانسته‌اند امریکا را به‌عنوان بازاری که مقصد ۴۴درصد صادرات فرش جهان است در اختیار بگیرند.
تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی نیز نقشی محسوس در روند سقوط ارزش صادرات فرش ایران داشته است که منجر به محدودیت در دسترسی به بازارهای اصلی صادراتی و موانع بانکی برای معاملات تجاری شده است. علاوه بر این، نوسانات نرخ ارز داخلی هم بر قابلیت رقابت قیمت‌گذاری فرش‌های ایرانی در بازارهای جهانی تأثیرگذار بوده است.
برای مقابله با این چالش‌ها، اتخاذ راهبردهایی برای رفع موانع صادراتی و تنوع‌بخشی به بازارهای هدف می‌تواند به بازگرداندن جایگاه جهانی فرش ایرانی کمک کند.
