اهمیت
افزایش سودآوری: کاهش هزینههای تولید میتواند به افزایش سودآوری شرکتها منجر شود، زیرا آنها قادر به تولید کالاها با هزینه کمتر خواهند بود.
کاهش قیمتها: با کاهش تورم تولیدکننده، ممکن است قیمت کالاها و خدمات برای مصرفکنندگان نیز کاهش یابد، که به افزایش قدرت خرید مردم منجر میشود.
نکات تکمیلی
تورم تولیدکننده به عنوان یکی از شاخصهای کلیدی اقتصادی، تغییرات قیمت کالاها و خدماتی را که توسط تولیدکنندگان عرضه میشوند، نشان میدهد. در سال 1400، این شاخص به شدت افزایش یافت. بر اساس گزارشهای بانک مرکزی، نرخ تورم تولیدکننده در این سال به 60.9 درصد رسید، در حالی که این رقم در سال 1398 ، 37.5 درصد و در سال 1399 55.2 درصد بوده است. رشد سریع این شاخص بهویژه در نیمه دوم سال 1400، تحت تأثیر عواملی مانند افزایش نرخ ارز، بالا رفتن هزینههای تولید، و مشکلات ناشی از تحریمها بوده است.
در سال 1401، دولت با اجرای سیاستهای مالی، مانند کنترل قیمتها در برخی صنایع، توانست تورم تولیدکننده را تا حدودی کنترل کند. به همین دلیل، در پایان سال 1401، بانک مرکزی ایران گزارش داد که این شاخص به 36.9 درصد کاهش یافت.
با این حال، در سال 1402 مجدداً شاهد افزایش در تورم تولیدکننده بودیم. این افزایش، به دلیل فشارهای ناشی از افزایش هزینههای تولید، نوسانات نرخ ارز و تشدید تحریمهای اقتصادی، ادامه داشت. رشد شاخص در این سال به 32.6 درصد رسید. با وجود این، روند کلی تورم تولیدکننده در سه سال اخیر کاهشی بوده است، به طوری که از 60.9 درصد در سال 1400 به 32.6 درصد در سال 1402 کاهش یافته است.
در تیر ماه سال 1403، شاخص بهای تولیدکننده به 1187.2 رسید که نسبت به ماه قبل 1.6 درصد افزایش داشته و در مقایسه با تیر ماه سال قبل، 25 درصد افزایش را نشان میدهد. همچنین، طی چهار ماهه ابتدایی سال 1403، این شاخص نسبت به مدت مشابه سال قبل، 24.3 درصد رشد داشته است.
به طور کلی، تورم تولیدکننده همواره یک شاخص پیشنگر برای تورم مصرفکننده محسوب میشود. این بدان معناست که تغییرات در شاخص تورم تولیدکننده به طور معمول با تأخیر به افزایش یا کاهش تورم مصرفکننده منجر میشود، و رشد این شاخص مستقیماً بر قیمتهای نهایی کالاها و خدمات در بازار تأثیر میگذارد.