ایمنی معادن: کلید توسعه پایدار و کاهش حوادث
در سال‌های اخیر، بخش معدن در ایران با حوادث ناگوار و ایمنی پایین مواجه بوده است، به‌ویژه در معادن زغال‌سنگ. در حادثه اخیر معدن زغال‌سنگ طبس، بیش از ۵۰ کارگر جان خود را از دست دادند. این حوادث ناشی از عدم رعایت استانداردها و مشکلات ایمنی در معادن است. حدود ۲۰ هزار نفر در معادن زغال‌سنگ مشغول به کار هستند، اما ایمنی کارگران به‌ویژه در معادن بخش خصوصی به شدت کم‌توجهی شده است.ایمنی معادن در ایران به شدت مورد انتقاد قرار دارد. گزارش‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۸۰ درصد حوادث کار در معادن وابسته به بخش خصوصی رخ می‌دهد. کارشناسان تأکید دارند که استانداردسازی معادن باید با جدیت بیشتری انجام شود و نظارت‌های دولتی باید تقویت شود. همچنین، کمبود سرمایه‌گذاری و ماشین‌آلات فرسوده از چالش‌های عمده این بخش به شمار می‌رود. با وجود داشتن ۷ درصد از منابع معدنی غنی دنیا، سهم بخش معدن در ارزش تولید کشور پایین است و این مسئله به ایجاد رانت در صنعت منجر شده است. طبق آمار، ۶۰۲۵ معدن فعال و ۱۳۰ هزار نفر در این بخش شاغل هستند که سه درصد از حوادث شغلی کشور مربوط به معادن است. در نهایت، نیاز به تأسیس مرکز ایمنی معادن و ایجاد سازوکارهای نظارتی برای بهبود وضعیت ایمنی در معادن کشور احساس می‌شود.
اهمیت
حوادث مکرر در معادن، نه‌تنها جان کارگران را به خطر می‌اندازد، بلکه موجب کاهش انگیزه و افت بهره‌وری نیز می‌شود.ایران با داشتن ۷ درصد از منابع معدنی جهان، ظرفیت بالایی برای رشد اقتصادی دارد. بهره‌برداری صحیح از این منابع می‌تواند به افزایش درآمدهای ملی و ایجاد شغل کمک کند. عدم سرمایه‌گذاری مناسب در بخش معدن و فرسودگی تجهیزات، مانع از بهره‌وری و رشد این بخش می‌شود. با جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید و نوسازی ماشین‌آلات، می‌توان ارزش‌افزوده بیشتری ایجاد کرد. همچنین بهبود وضعیت معادن می‌تواند به تحقق اهداف اقتصادی مقاومتی کمک کند و وابستگی به درآمدهای نفتی را کاهش دهد. این امر به پایداری اقتصادی و کاهش آسیب‌پذیری در برابر نوسانات جهانی کمک خواهد کرد.
