خودکفایی در تولید گندم: راهبردی حیاتی برای امنیت غذایی
گندم، بهعنوان مهمترین محصول کشاورزی برای تأمین امنیت غذایی، 40 درصد از صنایع غذایی ایران را تشکیل میدهد. در سالهای اخیر، ایران چندین بار به خودکفایی در تولید این محصول رسیده است. در سال جاری تولید گندم به بیش از 15 میلیون تن رسیده و 12.5 میلیون تن از آن بهصورت تضمینی از کشاورزان خریداری شده است. نیاز کشور به گندم برای نانواییها 11.5 تا 12 میلیون تن و برای صنایع و عشایر حدود 2.5 تا 3 میلیون تن است، بنابراین نیازی به واردات این محصول وجود ندارد.دلایل افزایش تولید شامل سیاستهای حمایتی وزارت جهاد کشاورزی مانند کشاورزی قراردادی، تأمین کود شیمیایی، بذور اصلاحشده و مدیریت عوامل زیانرسان است. همچنین، وزارت جهاد کشاورزی قیمت تضمینی هر کیلوگرم گندم برای سال زراعی 1404-1403 را 20 هزار و 500 تومان تعیین کرده و پیشبینی میشود که در پاییز امسال 6 میلیون هکتار از مزارع به زیر کشت گندم برود. استانهای پیشرو در تولید و خرید تضمینی گندم شامل خوزستان، کردستان، گلستان و فارس هستند و استانهایی مانند گلستان و اصفهان رشد قابلتوجهی در خرید گندم نسبت به سال گذشته داشتهاند. عطاالله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران، اعلام کرده است که با توجه به میزان تولید، کشور به خودکفایی در تأمین گندم مورد نیاز رسیده و نیازی به واردات وجود ندارد.
اهمیت
گندم، بهعنوان یکی از مهمترین محصولات استراتژیک، نه تنها بخش بزرگی از زنجیره تأمین غذایی ایران را تشکیل میدهد، بلکه با خودکفایی در تولید آن، نیاز به واردات کاهش مییابد. این امر موجب صرفهجویی ارزی قابل توجهی میشود که در شرایط تحریمها و محدودیتهای ارزی اهمیت دوچندان پیدا میکند. افزایش تولید داخلی گندم و برنامههای حمایتی دولت، به تثبیت قیمتها و جلوگیری از نوسانات بازار کمک میکند. همچنین، اشتغالزایی در بخش کشاورزی از طریق سیاستهای حمایتی، مانند کشاورزی قراردادی و تأمین کود و بذرهای اصلاحشده، به تقویت بخش کشاورزی و اقتصاد روستایی میانجامد.