علت اهمیت و بد بودن
بیش برآوردی در بودجه: با شکل نامناسب از اجرای طرح مولد سازی میزان منابع برآورد شده تحقق نیافته و موجب افزایش بدهی های دولت و کسری بودجه می شود.
حیف و میل اموال دولتی : اگر مسیر مولد سازی نا مطلوب باشد و دچار خطا شود و از طریق رانت واگذار شود منجر به منفعت برای کشور و مردم نخواهد شد.
نکات تکمیلی
بررسی های پژوهشکده امور اقتصادی در خصوص طرح مولد سازی نشان می دهد که تا پایان آبان 1402، فقط 6 درصد از میزان مصوب واگذاری اموال منقول و غیرمنقول دولت در بودجه سنواتی به تحقق رسید. در سال های 1399، 1400و 1401 به ترتیب این رقم 3.1، 6.2 و 19.1 درصد بوده است.
این آمار نشان می دهند که دولت در برآورد منابع در این حوزه در بودجه سالانه کشور دچار بیش برآورد شده اند که این موضوع موجب شد تا دولت می بایست کسری های این منابع را به نحو دیگری تامین می کرد؛ همچنین اقدامات دولت برای تامین این کسری ها منجر به افزایش بدهی های دولت و در نهایت تورم می شود.
در دوره های اخیر دولت ها، افزایش بازدهی دارایی های خود را یکی از بهترین مسیر های محرک در رشد اقتصادی، تامین درآمد پایدار و پوشش کسری بودجه می دانند؛ به همین منظور مولد سازی دارایی های دولتی که به معنای انجماد زدایی و حداکثر سازی ارزش دارایی ها از طریق مدیریت آن ها است. مثال کشور ترکیه در سال 2007 شهرداری استانبول ایستگاه های اتوبوس قدیمی شهرداری و ساختمان اداری دولتی را به فروش گذاشت و از طریق حراج این موارد 1.5 میلیارد دلار به بودجه سرمایه گذاری اختصاص یافت؛ در حالی که مجموع هزینه های سرمایه ای شهرداری استانبول در آن سال ها 994 میلیون دلار و استقراض شهرداری برای سرمایه گذاری در زیر ساخت 97 میلیون دلار بود.
با توجه به اینکه عملکرد دولت در مولد سازی ضعیف بوده و منابع پیش بینی شده در بودجه تحقق نیافت دولت چهاردهم باید به این مسئله و چالش های آن اهم از شفاف سازی ارزش دارایی دولت و تعریف مشخص و فرایند درست از مولد سازی بپردازد.
