تحلیل خبر | قرارداد 10 ساله بین ایران و یک شرکت هندی برای توسعه بندر چابهار امضا شد.

چکیده خبر:

با گذشت هفت سال از امضای قرارداد ایران، هند و افغانستان تحت عنوان توافق‌نامه چابهار و بدقولی‌های طرف هندی برای عملیاتی کردن این پروژه، سرانجام روز گذشته قراردادی ۱۰ساله بین ایران و یک شرکت هندی برای توسعه بندر چابهار امضا شد. مبلغ این قرارداد با افزایش ۳۵میلیون دلاری به ۱۲۰میلیون دلار رسیده است.

علت اهمیت:

تقویت روابط اقتصادی: این قرارداد به تقویت روابط تجاری و اقتصادی بین ایران و هند کمک می‌کند و می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای همکاری‌های آتی بیشتر بین دو کشور عمل کند.

افزایش ترانزیت بین‌المللی: توسعه بندر چابهار می‌تواند ایران را به یک مرکز مهم ترانزیتی در منطقه تبدیل کند و مسیرهای ترانزیتی جدیدی را برای تجارت بین‌المللی فراهم آورد.

دسترسی به بازارهای جدید: توسعه چابهار به ایران امکان دسترسی به بازارهای جدیدی را می‌دهد، به‌ویژه در کشورهای محصور در خشکی که به دنبال دسترسی به آب‌های آزاد هستند.

کاهش وابستگی به مسیرهای سنتی: توسعه چابهار می‌تواند به کاهش وابستگی ایران به مسیرهای تجاری سنتی و تنگه‌های استراتژیک مانند هرمز کمک کند.

نکات:

توسعه زیرساخت‌های بندری: با سرمایه‌گذاری هندی‌ها، زیرساخت‌های بندری چابهار بهبود می‌یابد و این امر به افزایش کارایی و ظرفیت بندر کمک می‌کند.
ایجاد فرصت‌های شغلی: توسعه بندر چابهار می‌تواند به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در منطقه منجر شود و به رشد اقتصادی محلی و ملی کمک کند.
جذب سرمایه‌گذاری خارجی: این قرارداد نشان‌دهنده اعتماد سرمایه‌گذاران بین‌المللی به بازار ایران است و می‌تواند جذب سرمایه‌گذاری‌های بیشتری را ترغیب کند.

توضیحات:

این قرارداد شامل تجهیز و بهره‌‌‌برداری از پایانه‌‌‌های کانتینری و کالای عمومی بندر شهید بهشتی است. مبلغ این قرارداد با افزایش ۳۵ میلیون دلاری به ۱۲۰ میلیون دلار رسیده و مدت آن ۱۰ ساله است. همزمان با امضاي اين توافق در تهران، اس. جايشانكار، وزير امور خارجه هند در بمبئي به خبرنگاران محلي گفت كه كشورش مي‌خواهد با ايران در مورد مديريت بندر چابهار به «توافق طولاني‌مدت» دست يابد. او افزوده كه «همين كه يك توافق بلندمدت منعقد شود، راه براي سرمايه‌گذاري‌هاي بزرگ‌تر در بندر چابهار باز خواهد شد.»

نکات تکمیلی:

بندر چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران، نقطه اتصال کشور به اقیانوس هند و مسیر دسترسی کشورهای محصور در خشکی به آب‌های آزاد است. این بندر که در جنوب سیستان و بلوچستان قرار دارد، پتانسیل بالایی برای توسعه و افزایش ترانزیت دارد. به‌رغم تأثیر تحریم‌های گذشته بر روند توسعه، هند تعهد خود به توسعه چابهار را ابراز داشته است. ایران و هند به دنبال تقویت روابط ترانزیتی و تبدیل چابهار به یک مرکز حمل‌ونقل اصلی هستند، و اخیراً قراردادهایی برای تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های کانتینری و کالای عمومی امضا شده است. این همکاری‌ها انتظار می‌رود که به توسعه اقتصادی منطقه و افزایش ترانزیت بین‌المللی کمک کند.
بندر چابهار، با اتصال مستقیم به اقیانوس هند، موقعیت استراتژیکی دارد که ایران را به یک مرکز ترانزیتی کلیدی تبدیل می‌کند. همکاری‌های اخیر با هند و قرارداد بلندمدت با چین، زمینه‌های توسعه این بندر را فراهم آورده و امیدها برای تبدیل شدن ایران به یک گره ترانزیتی جهانی را افزایش داده است. با وجود تحریم‌های گذشته، هند تعهد خود به توسعه چابهار را اعلام کرده و ایران نیز بر توسعه ترانزیت و زیرساخت‌های مرتبط تأکید دارد. این توسعه می‌تواند ارتباطات ایران را با کشورهای منطقه و فراتر از آن تقویت کند و به افزایش اهمیت ژئوپولیتیکی ایران در مسیرهای تجاری جهانی منجر شود.
قابلیت‌های کریدوری ایران
با توجه به قرارداد فعلی با هند و قرارداد 25 ساله با چین می‌توان امیدوار بود که ایران در سال‌های پیش رو به یک مرکز مهم کریدوری و ترانزیتی در جهان تبدیل شود. طبق قرارداد 25 ساله با چین قرار بود ایران به بخشی از ابتکار کمربند-جاده چین تبدیل شود و چینی‌‌‌ها طبق بندهای متعدد این پیش‌‌‌نویس وعده داده بودند هم سواحل مکران و هم بندر جاسک را توسعه دهند و ضمنا در حوزه ساخت پالایشگاه و صنایع پتروشیمی در این بندر نقش فعالی داشته باشند و سرمایه‌گذاری بلندمدتی انجام دهند. امروز نیز بر اساس این قرارداد با هند قرار است چابهار به یک مرکز مهم ترانزیتی تبدیل شود. با توجه به این قراردادها بین ایران و قدرت‌‌‌های بزرگ، می‌توان گفت ایران در حال تبدیل شدن به یکی از کانون‌‌‌های ترانزیتی مهم در جنوب خلیج‌‌‌فارس است و در بلندمدت این قابلیت را دارد که نقش چهارراه جهانی را نیز ایفا کند.
همکاری همزمان تهران با پکن و دهلی‌‌‌نو
کارشناس مسائل شبه‌‌‌قاره با تاکید بر اینکه تثبیت روابط ترانزیتی ایران و هند، تهران را در جایگاهی قرار می‌دهد که پیش‌‌‌ازاین امارات متحده عربی و عربستان سعودی به آن دست‌‌‌یافته بودند، ادامه داد: «ریاض و ابوظبی با توسعه همزمان روابط ترانزیتی خود با چین و هند تلاش کردند ضمن بهره‌‌‌مندشدن از مزایای هر دو کشور توازن روابط با شرق و غرب را به سیاست خارجی خود اضافه کنند. به نظر می‌رسد همکاری همزمان تهران با پکن و دهلی‌‌‌نو گمشده سیاست خارجی ما در مورد ایجاد توازن است که افزایش نقش هند در روابط بین‌المللی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران می‌تواند به دست یافتن به آن کمک کند.»