با تحلیل تازهترین آمارها از مرکز آمار ایران، تغییرات مهمی در الگوی توزیع درآمد خانوارهای ایرانی به چشم میخورد. این تغییرات منجر به کاهش ضریب جینی شدهاند که به عنوان یکی از معتبرترین شاخصهای نابرابری درآمدی شناخته میشود. آیا این کاهش نابرابری به معنای بهبود عدالت اقتصادی است یا ممکن است نتیجه افزایش فقر عمومی باشد که به کاهش اختلافات طبقاتی منجر میشود؟
نگاه به تفسیر شاخص ضریب جینی نشان میدهد که کاهش این شاخص به تنهایی نمیتواند بهبود عدالت اقتصادی را نشان دهد. این ممکن است ناشی از افزایش فقر در بین شهروندان باشد که به صورت غیرمستقیم به کاهش اختلافات طبقاتی منجر میشود، بدون اینکه لزوماً توزیع بهتری از ثروت یا درآمد اتفاق بیافتد.
سیاستهای اقتصادی گذشته نقش بزرگی در شکلگیری ضریب جینی داشتهاند، به ویژه در دهههای ۸۰ و ۹۰. اما اخیراً با حذف ارز ترجیحی و اجرای سیاستهای جبرانی، تأثیرات قابل توجهی را در کاهش نابرابری درآمدی به همراه داشتهاند.
تصمیم به افزایش یارانههای نقدی نیز جزو سیاستهای اقتصادی جدید است که به نظر میرسد به کاهش نابرابری و فقر در جامعه هدفمند باشد. این اقدام نه تنها به حفظ قدرت خرید و استاندارد زندگی شهروندان کمک میکند بلکه سعی در کنترل نابرابری درآمدی نیز دارد. تا جایی که این سیاستها موفقیت آمیز باشند، میتوانند نقش مهمی در بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه ایفا کنند.