تفاهم‌نامه اخیر ایران با یک شرکت چینی برای برقی‌سازی هزار کیلومتر از خط آهن رازی_سرخس، نشانه‌ای از احیای تدریجی جایگاه ژئوپلتیک ایران در نقشه ترانزیتی منطقه است. این مسیر که از غرب کشور و مرز ترکیه آغاز و تا مرز ترکمنستان در شرق ادامه می‌یابد، یکی از مهم‌ترین شریان‌های حمل‌ونقل شرقی-غربی است. حالا با مشارکت چینی‌ها، ایران نه تنها گامی به‌سوی مدرن‌سازی زیرساخت‌های فرسوده ریلی‌اش برمی‌دارد، بلکه یک حلقه کلیدی در زنجیره ارزش ترانزیتی چین_اروپا می‌شود.
برقی‌سازی خطوط ریلی علاوه بر کاهش هزینه‌های انرژی و زمان حمل‌ونقل، باعث افزایش ظرفیت شبکه ریلی نیز می‌شود. این موضوع زمانی اهمیت مضاعف می‌یابد که بدانیم مبادلات کانتینری میان ایران و چین در نیمه نخست ۲۰۲۵ رشد حیرت‌انگیز ۲۶۰ درصدی داشته است. چنین رشدی نیازمند زیرساخت‌های به‌روز، ایمن و سریع برای پاسخ‌گویی به تقاضای فزاینده ترانزیت کالا است. پروژه برقی‌سازی دقیقاً در همین راستا تعریف شده است.
از منظر ژئوپلتیکی، این پروژه نشان‌دهنده آن است که ایران با وجود چالش‌های تحریمی، همچنان در معادلات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای جایگاهی تعیین‌کننده دارد. کریدور شرق_غرب که چین سال‌هاست به دنبال فعال‌سازی آن در چارچوب طرح «یک کمربند، یک راه» است، حالا با عبور از خاک ایران، می‌تواند به یک مسیر ترانزیتی پایدار و اقتصادی تبدیل شود. تخمین زده می‌شود که این مسیر ظرفیت جابه‌جایی ۳۰ میلیون تن بار میان چین و اروپا را داشته باشد؛ ظرفیتی که می‌تواند درآمدهای ترانزیتی ایران را به‌شدت افزایش دهد.
همکاری با چین در این پروژه نیز ابعاد مهمی دارد. چین در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در زیرساخت‌های ریلی کشورهای آسیایی انجام داده و با انتقال فناوری، اجرای پروژه‌های پیچیده و تأمین مالی، به یکی از شرکای اصلی توسعه زیرساخت در منطقه تبدیل شده است. ورود چین به پروژه برقی‌سازی ایران، علاوه بر بعد اقتصادی، نشانه‌ای از گسترش همکاری‌های راهبردی دو کشور در حوزه حمل‌ونقل و زیرساخت است.
در مجموع، برقی‌سازی مسیر رازی_سرخس نه فقط یک پروژه فنی، بلکه بخشی از یک استراتژی بزرگ‌تر برای بازتعریف نقش ایران در تجارت جهانی و اتصال شرق و غرب جهان است؛ فرصتی که اگر با تدبیر و تداوم همراه شود، می‌تواند ثمرات بلندمدتی برای اقتصاد ملی به همراه داشته باشد.
