ناترازی بودجه و تأثیر آن بر پرداخت یارانه‌ها
در تاریخ 30 آبان ماه، تأخیر چند ساعته در واریز یارانه نقدی خانوارهای دهک‌های 4 تا 9 به دلیل ناترازی منابع و مصارف هدفمندی یارانه‌ها و تحقق‌نیافتن درآمدهای پیش‌بینی‌شده به وجود آمد. این موضوع با انتقادهایی از سوی تیم اقتصادی دولت قبل مواجه شد، اما این انتقادات نتوانست مشکلات اساسی همچون کسری بودجه سنگین 437 هزار میلیارد تومانی در سال 1402 را پنهان کند.ناترازی 123 هزار میلیارد تومانی منابع و مصارف یارانه‌ها در سال 1403 نیز دلیل دیگری برای این تأخیر بود. دولت چهاردم برای جبران این کسری و ناترازی، از ابزارهایی مانند انتشار اوراق بدهی استفاده کرد که باعث وقفه در پرداخت یارانه‌ها شد. کسری‌های بودجه ناشی از تحقق‌نیافتن منابع، به ویژه در فروش اموال دولتی و مولدسازی دارایی‌ها، یکی از دلایل اصلی مشکلات مالی دولت‌های گذشته بود.علاوه بر این، محدودیت‌های تحریمی و کاهش درآمدهای نفتی، که به دلیل مشکلات در تبدیل درآمدهای نفتی به ریال ایجاد شد، به کسری‌های بزرگتری دامن زد. همچنین، کسری در درآمدهای مالیاتی و افزایش هزینه‌های جاری به این بحران افزود.
اهمیت
مشکلاتی مانند ناترازی منابع و مصارف، کسری بودجه سنگین، کاهش درآمدهای نفتی، و ناکارآمدی در مولدسازی دارایی‌ها موجب تأخیر در پرداخت یارانه‌ها و افزایش بحران‌های مالی شده است. وابستگی بالای اقتصاد به درآمدهای نفتی و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، مشکلات مالی را تشدید کرده است. این مسائل نشان‌دهنده نیاز به اصلاح ساختار بودجه، کاهش وابستگی به منابع ناپایدار و بهبود شفافیت مالی برای پایداری اقتصادی ایران است.
