کشف سوخت قاچاق در خلیج فارس|تحلیل خبر
گزارش های اخیر فرماندهی انتظامی هرمزگان نشان می دهد؛ در یک ماه اخیر، 16.4 میلیون لیتر سوخت قاچاق (بنزین و گازوئیل) به ارزش 9.6 تریلیون ریال کشف شد. همچنین، ۹۵۸ متهم دستگیر و ۶۵۴ دستگاه خودرو توقیف شدند. همچنین در این مدت، ۴ شبکه قاچاق متلاشی شدند.
بدین منظور در آخرین گزارش هم یک میلیون و ۴۰۰ هزار لیتر سوخت قاچاق از نوع گازوئیل به ارزش ۳۲۲ میلیارد ریال کشف شد که نشان از بحرانی بودن وضعیت استان هرمزگان در زمینه قاچاق سوخت است.
قاچاق سوخت یکی از چالش‌های اقتصادی و امنیتی ایران است که به دلیل تفاوت قیمت سوخت در داخل کشور با بازارهای بین‌المللی، به‌ویژه در مناطق مرزی، به یک فعالیت سودآور برای قاچاقچیان تبدیل شده‌است. استان هرمزگان، به دلیل موقعیت استراتژیک خود در حاشیه خلیج فارس و نزدیکی به کشورهای همسایه، یکی از مراکز اصلی این فعالیت غیرقانونی است. اما چرا این حجم از قاچاق در کشور ادامه دارد؟
_ فاصله قیمتی فاحش: قیمت سوخت در ایران به دلیل یارانه‌های دولتی، گاهی تا یک‌دهم قیمت جهانی است. این اختلاف وسوسه‌انگیز، سوداگران را به قاچاق ترغیب می‌کند.
_ ضعف نظارت در مرزها: مرزهای گسترده و کمبود تجهیزات مدرن نظارتی، کار قاچاقچیان را آسان کرده است.
_ فساد و رانت: گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی از عناصر فرصت‌طلب در بدنه اداری، با چشم‌پوشی عمدی یا دریافت رشوه، به این شبکه‌ها کمک می‌کنند.
_ مجازات ناکافی: قوانین فعلی برای متخلفان بازدارندگی لازم را ندارد و سود کلان این کار، خطر مجازات را برای قاچاقچیان کم‌اهمیت جلوه می‌دهد.
از آنجاییکه یکی از مهم ترین علل قاچاق در کشور یارانه موجود در این بخش است. بنابراین یکی از راه‌های جلوگیری از قاچاق سوخت و شفافیت در این روند، تعلق گرفتن یارانه به آخر زنجیره سوخت است. اختصاص یارانه به آخر زنجیره مصرف موجب می‌شود همه تخلف‌هایی که در طول زنجیره اتفاق می‌افتد و به روش‌های مختلفی بنزین و گازوئیل از شبکه خارج و فروخته می‌شود از بین برود. چون قیمت تمام‌شده در همه مسیر ۳۰ هزار تومان است هیچ مزیت اقتصادی‌ای ندارد. با اجرای این روش تخلف‌ها بعد از کشیدن کارت رخ می‌دهد که آن هم با هوشمندسازی به‌شدت کاهش می‌یابد چون مشخص است که کجا بنزین زده شده و چقدر بنزین مصرف شده است.
قاچاق سوخت یک تهدید جدی است که اگر با عزم ملی و برنامه‌ریزی دقیق مهار نشود، ضربه‌های جبران‌ناپذیری به اقتصاد و امنیت کشور وارد خواهد کرد.
