رکورد صادرات نفت ایران به چین|تحلیل خبر
در شرایطی که واشنگتن تحریم‌های بی‌سابقه خود بر صنعت انرژی ایران را تشدید کرده، آمارهای جدید نشان می‌دهد این کشور در سال ۲۰۲۴ با صادرات روزانه ۱.۴۸۲ میلیون بشکه نفت، از رقبایی چون عربستان سعودی، روسیه و عراق پیشی گرفته و به بزرگ‌ترین تأمین‌کننده نفت چین از مسیر دریا تبدیل شده است.
این موفقیت که در گزارش‌های ماهانه سازمان‌های بین‌المللی ردیابی انرژی تأیید شده، نه تنها سوالاتی درباره اثربخشی تحریم‌های غرب ایجاد کرده، بلکه از شکل‌گیری یک اتحاد غیررسمی میان تهران و پکن پرده برداشته است.این جهش صادراتی، نقطه عطفی از توافق جامع «همکاری راهبردی ۲۵ ساله» است که دو کشور در مارس ۲۰۲۱ امضا کردند.
در این راستا دیپلمات های آمریکایی به لس آنجلس تایمز گفته بوند که این توافق تنها یک معامله اقتصادی نیست. پکن با این حرکت، نقشه راهی برای نفوذ به خاورمیانه و کاهش وابستگی خود به تنگه هرمز طراحی کرده است.
اگرچه آمریکا از سال ۲۰۱۸ صادرات نفت ایران را تحریم کرده، اما چین با روش‌های پیچیده‌ای به خرید نفت ایران را ادامه داده است.
البته ناگفته نماند که رشد این واردات عمدتاً ناشی از بهبود شرایط لجستیکی از جمله کاهش ذخایر شناور در نزدیکی سواحل مالزی و همچنین قیمت رقابتی نفت ایران نسبت به سایر خوراک‌های پالایشی بوده است.
افزایش صادرات نفت ایران به چین و پیشی گرفتن از سایر رقبا مانند روسیه و عربستان، اهمیت ژئو‌اقتصادی بالایی دارد. چین به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان، مقصدی حیاتی برای نفت ایران است و این موضوع می‌تواند به کاهش فشار تحریم‌ها و افزایش درآمدهای ارزی تهران کمک کند. حضور پررنگ‌تر ایران در بازار انرژی چین، علاوه بر منافع اقتصادی، به تعمیق روابط راهبردی تهران‌ـ‌پکن منجر شده و جایگاه ایران را در معادلات انرژی آسیا تقویت می‌کند. این روند همچنین نشان‌دهنده رقابت پنهان میان ایران و متحدان پیشین چین در حوزه انرژی است و می‌تواند بر موازنه قدرت در بازار جهانی نفت، به‌ویژه در شرایط ناپایدار ژئوپلیتیکی، تأثیرگذار باشد.
