آمار و گزارشات ارائه شده توسط دولت سیزدهم حاکی از آن است که عملکرد دولت در حوزه کشاورزی مطلوب بوده و توانست دستاوردهای خوبی در کارنامه عملکردی خود در حوزه کشاورزی و شیلات ثبت کند.
رسیدن به مرز خودکفایی تولید گندم
یکی از دستاوردهای دولت در این حوزه را می‌توان قرارگرفتن در مرز خودکفایی گندم قلمداد کرد؛ باتوجه‌به اینکه گندم در میان دیگر محصولات کشاورزی به‌عنوان یک کالای راهبردی در تأمین امنیت غذایی کشور به شمار می‌رود، دولت سیزدهم برای دستیابی خودکفایی در تولید گندم برنامه مدونی در بخش تولید و خرید تضمینی آن انجام داد. باتوجه‌به گزارش وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۴۰۰ میزان تولید گندم در کشور ۴.۵ میلیون تن بود که برای تامین نیاز کشور ۷ میلیون تن دیگر واردات داشتیم؛ این میزان در سال ۱۴۰۱ با تولید ۷.۵ میلیون تن گندم، ۳ میلیون تن واردات بوده است و همچنین در سال ۱۴۰۲ میزان تولید گندم به ۱۰.۴ میلیون تن افزایش یافت و ۱ میلیون تن دیگر نیز واردات داشتیم که با توجه به آن روندی نزولی واردات گندم و برآورد های به عمل آمده امسال کشور در تامین گندم مورد نیاز خود خودکفا می شود.
در واقع دولت با اعلام به‌موقع نرخ خرید تضمینی گندم قبل از فصل کاشت و منطقی‌کردن قیمت و رشد ۱۲۹ درصدی در خرید گندم از کیلویی ۵ هزار تومان در سال ۱۴۰۰ به ۱۳ هزار تومان در سال ۱۴۰۲ در جهت متضرر نشدن کشاورزان و همچنین ارائه بسته های حمایتی قیمت و غیر قیمتی مانند یارانه کاشت و جایزه تحویل گندم که در مجموع به ۱۵ هزار تومان افزایش داشته موجب شد تا تولید این محصول راهبری و استراتژیک افزایش یابد.
دیپلماسی در رونق کشاورزی
دولت سیزدهم تجربه‌های موفقی در توسعه دیپلماسی کشاورزی داشته است. سد آبی‌خاکی قیز قلعه سی بزرگ‌ترین و مهم‌ترین پروژه آبی مرز شمال غرب کشور پس از ۲۰ سال توسط دولت سیزدهم به بهره‌برداری رسید که یکی از این تجربه‌های موفق است که از طریق کانال و شبکه پایاب به دشت‌های استان‌های شمال غرب و تزریق آب به میزان ۲ میلیارد مترمکعب در سال زمینه توسعه بخش کشاورزی و گردشگری را مهیا می‌سازد.
تقویت دیپلماسی غذایی با روسیه، کشورهای آمریکای لاتین، کشورهای همسایه و همسو در راستای افزایش صادرات از اقدامات و رایزنی دولت سیزدهم با دیپلماسی کشاورزی فعال در قالب تفاهم‌نامه‌هایی همچون مصرف ایمن و سلامت غذایی و آفت‌کش‌ها و تبادل دانش فنی گیاه‌شناسی بوده است. حذف تعرفه‌های صادراتی محصولات کشاورزی با کشورهای آسیایی و روسیه، ایجاد بازارهای جدید صادراتی از جمله محورهای رایزنی با دیگر کشورها بوده است. بر اساس گزارش وزارت جهاد کشاورزی، صادرات محصولات کشاورزی و غذایی رشد ۲۲ درصدی داشته و از ۵ میلیارد و ۲۲۰ میلیون دلار در سال ۱۴۰۰ به ۶ میلیارد و ۳۷۰ میلیون دلار در انتهای سال ۱۴۰۲ رسید.
رشد ۱۲۰۰ درصدی میزان سرمایه گذاری در بخش شیلات
باتوجه‌به گزارشی از سازمان شیلات ایران، در سال ۱۳۹۹ میزان سرمایه گذاری در زیر بخش شیلات و آبزیان نزدیک به ۱.۵ همت بوده است که حدود ۶۳ درصد آن از طریق تسهیلات بانکی، ۲۰ درصد از سوی بخش خصوصی و ۱۷ درصد آن از طریق اعتبارات دولتی محقق شده است. اما این رقم در سال ۱۴۰۲ با رشد ۱۲۰۰ درصدی به میزان ۱۸.۹ همت رسیده است که ۹۰ درصد آن توسط بخش خصوصی، پنج درصد از اعتبارات بخش دولتی و ۵ درصد از تسهیلات بانکی تامین شده است.
تجارت آبزیان و محصولات شیلاتی ایران در دولت سیزدهم بدین‌گونه بود که در سال ۱۳۹۹ مقدار ۱۳۹ هزار تن محصولات شیلاتی به ارزش ۵۲۸ میلیون دلار صادرات داشتیم در حالی که این مقدار در سال ۱۴۰۲ به ۲۱۰ هزار تن به ارزش ۶۵۰ میلیون دلار رسید.
توسعه فناوری کشاورزی
یکی دیگر از دستاوردهای دولت سیزدهم در این حوزه، توسعه فناوری کشاورزی و افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی بود. با حمایت از طرح‌های نوین علمی مرتبط با آب و امنیت غذایی، ایجاد واحدهای فناور و دانش‌بنیان در حوزه کشاورزی در دولت سیزدهم با رشد ۳۰۸ درصدی همراه بوده که از ۱۵۲ مورد در سال ۱۴۰۰ به ۶۲۱ مورد در انتهای سال ۱۴۰۲ افزایش یافت. همچنین در حالی که صدور مجوز های کسب و کار الکترونیکی در بخش کشاورزی در ابتدای دولت صفر بوده، اکنون به ۳۰۷ هزار مورد در پایان سال ۱۴۰۲ رسیده است.
صدور سند مالکیت و رفع تداخلات اراضی کشاورزی
یکی چالش‌های مهم کشاورزان تداخل زمین آنها با اراضی دولتی است. تا پایان شهریور ۱۴۰۰، ۱ میلیون و ۸۰ هزار هکتار از اراضی کشور رفع تداخل شده بودند؛ تا اینکه در دولت سیزدهم به ۱۱ میلیون و ۳۷ هزار هکتار رسید به عبارتی دیگر ۷۵ درصد از اراضی کشور رفع تداخل شد.
در طی ۱۰۰۰ روز عملکرد دولت سیزدهم با توجه به اینکه در اوایل دولت تنها ۴ درصد زمین ها دارای سند مالکیت بودند، با پیشرفت ۳۸۳ درصدی صدور سند مالکیت به ۸ میلیون و ۶۰۴ هزار و ۹۰۸ هکتار رسیده است.
رشد ۵۱ درصدی تولید کودهای فسفاته و پتاسه
نیاز سالانه کشاورزی کشور به کودهای شیمیایی ازته، فسفاته و پتاسه سالیانه حدود ۴.۵ میلیون تن است. ایران در تولید کودهای ازته که بیشترین سهم را در سبد کودی کشور دارد خودکفاست و با تولید ۸ میلیون تن کود اوره یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین صادرکننده این نهاده استراتژیک کشاورزی در جهان است.
در خصوص کودهای فسفاته و پتاسه که تا چند سال اخیر به کشور وارد می‌شد با رویکرد خودکفایی کشور در کودهای کشاورزی دولت سیزدهم ۳۰ پروژه احداث کارخانه و بهره‌برداری از معادن داخلی برنامه‌ریزی شد که از این طریق با ظرفیت تولید بیش از ۳ میلیون تن انواع کودهای شیمایی و ۲ میلیون تن کودهای فسفاته و پتاسه تأمین شود.
از مهم‌ترین این پروژه‌ها می‌توان به پتروشیمی ارومیه برای تولید کود سولفات پتاسیم، کارخانه تولید اسید فسفریک و کودهای فسفاته در کارخانه فسفات کارون و تولید کود سوپر فسفات تیرپل توسط کارخانه کیمیاداران کویر یزد و راه‌اندازی معادن فسفات چرام اشاره کرد.
تولید کودهای فسفات و پتاس از ابتدای دولت تا انتهای سال ۱۴۰۲، رشد ۵۱ درصدی را طی کرده و از ۷۷هزار تن به ۱۱۶هزار تن رسید و سبب شد تا واردات این محصولات متوقف شود و ارز از کشور خارج نشود.
