در دنیای اقتصادی امروز، بازار غیررسمی ارز به دلایل مختلفی جذابیت دارد که این جذابیت‌ها به شرح زیر است:
۱. عدم شفافیت و رصد معاملات:
– عدم شفافیت در بازار غیررسمی ارز امکان انجام معاملات بدون نظارت کامل و علنی را فراهم می‌کند.
– نقص در رصد و ثبت دقیق معاملات بازار غیررسمی باعث می‌شود که افرادی که به صورت غیرقانونی یا غیرحقیقی در این بازار فعالیت می‌کنند، از شناسایی و پیگیری توسط مراجع قانونی جلوگیری کنند.
۲. سهولت و سرعت بالا در معاملات:
– در بازار غیررسمی، سرعت بالاتری در انجام معاملات وجود دارد. این امر به دلیل گردش سریع پول در سیستم بانکی مرتبط با معاملات این بازار است.
– عدم محدودیت‌ها و مشکلات موجود در بازار رسمی نیز موجب می‌شود که افراد به سرعت و با سهولت در بازار غیررسمی معاملات خود را انجام دهند.
۳. امکان بیشتر کسب سود ناشی از سوداگری:
– دامنه نوسان بالا در بازار غیررسمی، جایگاه جذابی برای سرمایه‌گذاری و کسب سود از طریق سوداگری فراهم می‌کند.
– این بازار به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد تا از نوسانات قیمت ارز به صورت فعالانه بهره‌مند شوند.
۴. انتظارات تورمی و پیشران نرخ بازار غیررسمی:
– انتظارات تورمی در جامعه موجب می‌شود که افراد به دنبال حفظ ارزش پول خود باشند و به ارز و دارایی‌های پایدارتر سرمایه‌گذاری کنند.
– بازار غیررسمی به عنوان یک بستر فرعی برای تخلیه انتظارات تورمی عمل کرده و نرخ بازار غیررسمی به عنوان نشانگری از انتظارات جامعه در خصوص ارزش پول عملکرد می‌کند.
راهبرد مطلوب: کوچک‌سازی بازار غیررسمی در کنار تقویت بازار رسمی
برای مدیریت جوانب منفی بازار غیررسمی و ارتقاء وضعیت بازار رسمی، راهبردهای زیر پیشنهاد می‌شود:
۱. کاهش معاملات غیرحقیقی:
– اقدامات برای محدود کردن معاملات غیرحقیقی و سوداگرانه در بازار غیررسمی.
– افزایش نظارت و پایش مستمر بر معاملات و افراد فعال در این بازار.
۲. تقویت بازار رسمی:
– افزایش اطلاعات و شفافیت در بازار رسمی تا جلوی جذب سرمایه به بازار غیررسمی گرفته شود.
– ایجاد شرایط مساعد برای جذب سرمایه به بازار رسمی از طریق اصلاحات و بهبودهای ساختاری و قانونی.
۳. کاهش انتظارات تورمی:
– اقدامات برای کاهش انتظارات تورمی و اطمینان از استحکام پول ملی.
– افزایش اعتماد به بازارها و ارزش پایدار پول از طریق سیاست‌های مالی و اقتصادی.
۴. مدیریت نوسانات بازار:
– تدابیر برای مدیریت نوسانات بازار ارز و جلوگیری از افزایش ناگهانی نرخ‌ها.
– تعامل فعال بانک مرکزی در بازار رسمی به منظور کنترل تأثیرات نوسانات بازار.
با این راهبردها، امکان تحقق تعادل بین بازار رسمی و غیررسمی فراهم می‌شود و اثر مثبت بر روی پایداری نظام اقتصادی ایران خواهد داشت.
