خانه های خالی در ایران؛ دو برابر میانگین جهانی|تحلیل خبر

براساس آمار بانک‌مرکزی حدود ۳ میلیون خانوار مستاجر در کشور وجود دارد و بر اساس همین آمار تعداد واحدهای خالی در کشور از ۶۰۰ هزار واحد در سال ۸۵، به ۲.۸ میلیون واحد در سال ۹۵ افزایش یافته که ۲ برابر میانگین جهانی است.

مطابق استانداردهای جهانی، نسبت خانه‌های خالی بین ۴ تا ۶ درصد از کل واحدهای یک شهر یا کشور است. به عبارت دیگر حداکثر ۴ تا ۶ درصد از خانه‌های هر شهر باید برای مواقع نقل‌وانتقال مسکن یا مهاجرت و تقاضای جدید خالی باقی بماند. با این حال طبق آنچه داده‌های سرشماری رسمی سال 1395 مرکز آمار نشان می‌دهد در سطح کشور(طبق نمودار) نسبت خانه‌های خالی به کل موجودی واحدهای مسکونی حدود 11.3 درصد است. این میزان در استان هرمزگان با بیش از 17 درصد دارای بیشترین رقم بوده، البرز با16.2 درصد در رتبه دوم، خراسان‌جنوبی با 15 درصد در رتبه سوم، اصفهان با 14.5 درصد در رتبه چهارم و استان یزد نیز با نزدیک به 14 درصد در رتبه پنجم قرار دارد. همچنین نسبت خانه‌های خالی به کل موجودی واحدهای مسکونی در استان تهران حدود 11.6 درصد است.

برای مقایسه دقیق‌تر وضعیت خانه‌های خالی ایران، تعداد و نسبت خانه‌های خالی از کل خانه‌های شهر نشان می دهد؛ درحالی 11.6 درصد از خانه‌های تهران خالی است که این میزان در لندن 1.7 درصد، در نیویورک 9 درصد، در هنگ‌کنگ 3.7 درصد، در پاریس 7.5 درصد، در سنگاپور 8.4 درصد، در سیدنی 6.9 درصد، در تورنتو 4.4 درصد، در ونکوور 6.5 درصد، در سان‌فرانسیسکو7.9 درصد و در لس‌آنجلس نیز این میزان 6.1 درصد است.

در این میان نکته قابل توجه این است که شهر لندن با جمعیتی نزدیک به جمعیت تهران یعنی 9میلیون نفر، درحالی کمتر از 60 هزار واحد مسکونی خالی از سکنه دارد که این رقم برای استان تهران حدود 520 هزار واحد مسکونی است که به‌نظر می‌رسد عمده آنها در شهر تهران متمرکز شده است. به‌عبارتی تهران در قیاس با شهری همچون لندن، 8 برابر این شهر، خانه خالی از سکنه دارد.

این وضعیت به افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها منجر شده و دسترسی اقشار کم‌درآمد به مسکن را دشوار می کند. علاوه بر این، خانه‌های خالی باعث کاهش عرضه در بازار می‌شوند و به رکود تورمی دامن می‌زنند. علل این پدیده شامل سوداگری، ضعف در اجرای قوانین مالیاتی و نبود اطلاعات دقیق از املاک است. برای حل این مشکل، اجرای مؤثر مالیات بر خانه‌های خالی و شفاف‌سازی بازار مسکن ضروری است.