در سال۲۰۱۲،کارآفرین پالمرلاکی[1]،کمپین kickstarterرا برای جمع آوری مبلغ مورد نیاز هدست هایی که برای بازیهای ویدئوی طراحی شده بود،راه اندازی کرد تاآنها را دراختیارعموم مردم قراردهد. دراین کمپین۲۴ میلیون دلار جمع آوری شد که حدود۱0 برابر بیشتراز برآورد اولیه بود.
امروزه تامین مالی جمعی یا Crowdfunding به عنوان یکی از روش‌های جدید تامین مالی در جهان، به عنوان یکی از راهکارهای مناسب برای تامین سرمایه در برخی از شرکت‌ها و استارتاپ‌ها مورد توجه قرار گرفته است.تامین مالی جمعی استفاده از مقادیر سرمایه اندک از سوی تعداد زیادی از افراد برای تامین مالی یک سرمایه گذاری تجاری جدید است که بسته به نوع تامین مالی جمعی، سرمایه گذاران یا به صورت دوستانه پول اهدا می کنند یا پاداش هایی مانند سهام شرکتی که پول را جمع آوری کرده است، دریافت می کنند.
البته سرمایه گذاری جمعی تنها در مورد تامین مبالغ مالی شرکت ها به کار نمی رود بلکه برای تامین اطلاعات مورد نیاز آن ها نیز استفاده می‌شود. سرمایه‌گذاری جمعی می‌تواند به‌عنوان یک ابزار تبلیغاتی، و وسیله‌ای برای پشتیبانی از انبوه سازی یا نوآوری سازمان ها، به‌عنوان راهی برای تولیدکننده برای به دست آوردن شناخت بهتر از ترجیحات مصرف‌کنندگان خود استفاده شود.بنابراین به نظر می رسد سرمایه گذاری جمعی دارای نتایجی است که فراتر از حوزه مالی یک سازمان است و بر جریان اطلاعات بین سازمان و مشتریانش تأثیر می گذارد.اگرچه جمع‌آوری پول انگیزه قوی برای سازمان‌ها برای استفاده از سرمایه‌گذاری جمعی به حساب می آید ، اما سرمایه‌گذاری جمعی به ندرت به عنوان تنها منبع سرمایه،مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در سال های اخیر بازارهای تامین مالی جمعی در سراسر جهان نرخ رشد قابل توجهی را تجربه کرده اند. میزان سرمایه‌گذاری جمعی در سراسر جهان بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۷،حدود ۵۰ میلیارد یورو برآورد شده است.امروزه اکثر تراکنش های تامین مالی جمعی مربوط به ایالات متحده و بریتانیا هستند .طبق گزارش اخیر بانک جهانی، چین بیشترین پتانسیل را برای آینده تامین مالی جمعی دارد. تا سال ۲۰۲۵، چین می‌تواند بیش از نیمی از حجم سرمایه‌گذاری جمعی جهانی را که به طور بالقوه بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار است، به خود اختصاص دهد. اگرچه سرمایه گذاری جمعی در چین تا قبل از سال ۲۰۱۱ وجود نداشت، اما نرخ رشد تصاعدی آن منعکس کننده این پتانسیل است. اگرچه صنعت تامین مالی جمعی چین هنوز کاملاً جوان است اما انتظار می رود نرخ رشد آن بیشتر شود، و در آینده نزدیک به بزرگترین بازار تامین مالی جمعی در جهان تبدیل شود.
وضعیت سرمایه گذاری جمعی در ایران
در سال‌های اخیر، تعداد پلتفرم‌های تامین مالی جمعی در ایران به طور چشمگیری افزایش یافته است.پلتفرم‌های تامین مالی جمعی را می‌توان به عنوان یک سیستم مشارکتی در جمع طرح‌های کسب و کاری تعریف کرد. در این سیستم، افراد عادی (عمومی) قادر هستند با مشارکت مالی خود، از رشد و توسعه پروژه‌ها و استارتاپ‌های کوچک و متوسط سهم بگیرند. این پلتفرم‌ها به صورت متنوعی عمل می‌کنند، از جمله جمع آوری سرمایه برای پروژه‌های استارتاپی، جمع آوری وام برای کسب و کارهای ریسکی، و حتی جمع آوری سرمایه برای پروژه‌های اجتماعی و خیریه ها را شامل می شود.
تأمین مالی جمعی برای پروژه‌های دانش‌بنیان و طرح‌های نوآورانه چند سالی است که در ایران مورد توجه فناوران و سرمایه‌گذاران مردمی و به خصوص فعالان بازار سرمایه قرار گرفته است. در این روش جذب سرمایه، سکو یا پلتفرمی تشکیل می‌شود و پروژه‌های شرکت‌ها با جزئیات فنی، مدت زمان انجام پروژه و میزان سود علی‌الحساب در آن قرار داده می‌شوند.دانش‌بنیانی که قصد استفاده از این روش تأمین مالی را دارد، در صورت اینکه پروژه و جذب سرمایه مورد نیاز اعلامی خود را به موفقیت برساند، پس از مدت زمان معلومی، اصل پول را به همراه سود به سرمایه‌گذار پرداخت می‌کند. شرکت متقاضی نیز به سرمایه‌گذار گواهی شراکت اعطا می‌کند.
توسعه ی پلتفرم‌های تامین مالی جمعی و توسعه بخش های مختلف بازار، پتانسیل بهبود محیط مالی را برای کارآفرینان، صاحبان کسب‌وکارهای خرد و استارت‌آپ‌ها فراهم می کند. تامین مالی جمعی یک روش آینده نگر برای تامین مالی پروژه ها یا سرمایه گذاری های تجاری است. منبعی برای جذب سرمایه و جایگزینی برای راه های موجود تامین مالی (بانک ها، بورس ها، مراکز رشد و غیره) محسوب می‌شود. این امر امکان کسب منافع اقتصادی را برای انواع اپراتورهای مختلف در بازار ایجاد می‌کند، اما از سوی دیگر با موانع بسیاری در مسیر توسعه به‌ویژه اقتصادی و حقوقی مواجه می‌شود. ایجاد چنین پلتفرم های الکترونیکی از نقطه نظر اقتصادی سودمند است – آنها سرعت نقل و انتقالات مالی، حجم و ارزش آنها را افزایش می دهند و هزینه های تراکنش را کاهش می دهند. آگاهی از مکانیسم تأمین مالی جمعی،باعث ایجاد پتانسیل رشد و توسعه ی بازار ها خواهد شد.
امروزه عصر دیجیتال باعث ایجاد سرمایه جمعی شده است، که روشی منحصر به فرد برای سازمان ها و افراد برای جمع آوری (مقدار زیادی) سرمایه از گروه بزرگی از مردم به حساب می آید . پلتفرم های تامین مالی GoFundMe یا Kickstarter و یا پلتفرم های داخلی مانند زمانه پیشرو،کلید،بیان و… برای کسانی که به دنبال سرمایه هستند، می توانند یکی از گزینه هایی باشند که به توسعه سازمان و تعیین هدف هایشان کمک می کنند.کمک‌های بزرگ ممکن است مطلوب باشد، اما اغلب این کمک‌های کوچک‌تر هستند که جمع می‌شوند و به جویندگان سرمایه اجازه می‌دهند به اهداف خود برسند.
[1] Palmer laki
