اهمیت
کاهش مهاجرت به شهرها:یکی از دلایل اصلی مهاجرت روستاییان به شهرها، نابرابری در دسترسی به فرصتهای شغلی و رفاهی است. کاهش شکاف طبقاتی باعث ایجاد فرصتهای بهتر در روستاها، رشد اقتصادی محلی و کاهش نیاز به مهاجرت به شهرها میشود.
پایداری توسعه روستایی:کاهش ضریب جینی به معنای توسعه متوازنتر و پایدارتر در روستاهاست. با توزیع عادلانهتر منابع، پروژههای زیربنایی و توسعهای بهبود مییابد و فرصتهای بیشتری برای مشارکت در توسعه اقتصادی ایجاد میشود.
نکات تکمیلی
با توجه به آخرین گزارش مرکز آمار روند ضریب جینی نشان می دهد در سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ این شاخص توسط دولت سیزدهم کنترل شد و از ۰.۴ در سال ۹۹ به ۰.۳۸۷۷ در سال ۱۴۰۱ رسید اما در سال گذشته این شاخص افزایش یافته و رقم ۰.۳۹۷۹ را نشان میدهد. طبق این آمار، ضریب جینی شهر ها از ۰.۳۶۹۶ در سال ۱۴۰۱ به ۰.۳۸۲۰ در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است. در مقابل، این ضریب در روستاها از ۰.۳۶۴۳ به ۰.۳۵۸۳ کاهش یافته است.
شکاف طبقاتی و نابرابری درآمدی همواره یکی از موضوعات مهم اقتصادی و اجتماعی در جوامع مختلف بوده است. در ایران نیز این مسئله بهویژه در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. به طور کلی، میتوان گفت که شکاف طبقاتی و نابرابری درآمدی در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۱، در شهرها بیشتر از روستاها افزایش یافته است.
در دهه ۹۰، شاهد افزایش مداوم شاخص نابرابری درآمدی در کشور بودیم. ضریب جینی در مناطق شهری از ۰.۳۵۶۸ در سال ۱۳۹۰ به ۰.۳۸۳۵ در سال ۱۳۹۹ افزایش پیدا کرده است. این روند در مناطق روستایی نیز دیده میشود؛ بهطوریکه ضریب جینی در روستاها از ۰.۳۳۹۴ به ۰.۳۵۹۰ رسیده است.
این تغییرات نشاندهنده آن است که در طول این دهه، نابرابری درآمدی هم در شهرها و هم در روستاها رشد کرده است. اما چرا این شاخص افزایش یافته؟ عوامل مختلفی نظیر رکود اقتصادی، تورم، کاهش قدرت خرید مردم، رشد نامتوازن اقتصادی و تمرکز فرصتهای شغلی و سرمایهگذاری در شهرهای بزرگ، از دلایل اصلی این موضوع هستند. علاوه بر این، ناکارآمدی سیاستهای حمایتی و توزیع نامناسب منابع باعث شده تا اقشار کمدرآمد نتوانند از رشد اقتصادی بهرهمند شوند، و این مسئله به افزایش شکاف طبقاتی در جامعه دامن زده است.
یکی از مهمترین عواملی که منجر به افزایش شکاف طبقاتی در شهرها میشود، تفاوتهای ساختاری اقتصادی بین شهر و روستا است. در شهرها، تنوع بیشتری در فرصتهای شغلی وجود دارد و مشاغلی با دستمزدهای بالا در کنار مشاغلی با دستمزدهای پایین قرار گرفتهاند. این تنوع شغلی و درآمدی در شهرها بیشتر از روستاهاست و منجر به افزایش نابرابری میشود.