تحلیل خبر| روند نزولی درآمد سرانه در ایران

اهمیت

کاهش قدرت خرید مردم: با کاهش درآمد سرانه، قدرت خرید خانوارها کاهش می‌یابد. این امر می‌تواند به کاهش مصرف کالا و خدمات و در نتیجه رکود اقتصادی منجر شود.
افزایش نابرابری اقتصادی: کاهش درآمد سرانه می‌تواند به افزایش نابرابری‌های اقتصادی دامن بزند. این موضوع می‌تواند به تعمیق شکاف طبقاتی، نابرابری‌های اجتماعی و حتی نارضایتی‌های اجتماعی بینجامد.
تضعیف رشد اقتصادی: کاهش درآمد سرانه می‌تواند نشان‌دهنده کاهش تقاضا و عدم اطمینان اقتصادی باشد. این وضعیت می‌تواند به کاهش سرمایه‌گذاری، کاهش ایجاد فرصت‌های شغلی و در نتیجه کندی یا توقف رشد اقتصادی منجر شود.

نکات تکمیلی

درآمد سرانه یکی از شاخص‌های مهم برای سنجش میانگین رفاه اقتصادی افراد در یک کشور محسوب می‌شود. در ایران، این شاخص اهمیت ویژه‌ای دارد زیرا می‌تواند بازتاب‌دهنده وضعیت اقتصادی کل کشور و سطح زندگی مردم باشد. درآمد سرانه با تقسیم کل تولید ناخالص داخلی (GDP) بر جمعیت کشور به دست می‌آید و به‌عنوان معیاری برای ارزیابی توانایی اقتصادی جامعه مورداستفاده قرار می‌گیرد.

بر اساس بررسی‌های گزارش مرکز آمار میزان درآمد خالص سرانه هر ایرانی طی ۱۳ سال، به میزان ۲۰درصد کاهش‌یافته است. سهم هر ایرانی از کیک ملی اقتصاد در سال ۹۰ حدود ۸ میلیون تومان بوده که معادل ۱۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۰ است. یعنی درآمد سرانه ۸ میلیون‌تومانی ایرانیان در سال ۹۰ به‌اندازه ۱۱۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۰ ارزش داشته است.

در طول ۱۳ سال گذشته، این رقم بالاترین سطح درآمد ملی سرانه ایرانیان بوده است. به بیان دیگر، سهم هر ایرانی از کیک ملی اقتصاد که در سال ۱۳۹۰ (به قیمت‌های ثابت ۱۴۰۰) برابر با ۱۱۰ میلیون تومان بوده، در عرض ۴ سال به‌اندازه ۲۵ میلیون تومان کمتر شده و به ۸۴ میلیون تومان رسیده است. این رقم، کمترین سطح درآمد خالص ملی سرانه ایرانیان در طول ۱۳ سال اخیر است.

کاهش درآمد سرانه در ایران ممکن است به دلایل متعددی از جمله، نرخ بالای تورم، کاهش تولید ناخالص داخلی به دلیل تحریم‌ها و شرایط اقتصادی بین‌المللی و … رخ دهد. بررسی داده های بانک مرکزی حاکی از آن است که تحریم‌ها مهم ترین عامل کاهش درآمد سرانه در ایران است. کاهش درآمد سرانه می‌تواند منجر به کاهش قدرت خرید مردم شود که در نهایت، تأثیر منفی بر مصرف و تولید خواهد داشت.

این وضعیت می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات اجتماعی و اقتصادی گسترده‌تری مانند افزایش نابرابری‌های اقتصادی و کاهش سطح رفاه عمومی شود؛ بنابراین، توجه به سیاست‌های مؤثر اقتصادی و ایجاد فرصت‌های جدید برای رشد اقتصادی و افزایش تولید داخلی، از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به بهبود درآمد سرانه و در نتیجه، افزایش سطح رفاه زندگی مردم ایران منجر شود.