اهمیت
ثبات اقتصادی و مالی: افزایش ذخایر ارزی به دولتها امکان میدهد که ثبات اقتصادی کشور را در مواجهه با شوکهای خارجی حفظ کنند.
افزایش اعتبار بینالمللی: داشتن ذخایر ارزی کافی، اعتبار یک کشور در سطح بینالمللی را بالا میبرد. این اعتبار میتواند به بهبود رتبهبندی اعتباری کشور کمک کند و هزینه استقراض خارجی را کاهش دهد.
نکات تکمیلی
افزایش ذخایر ارزی کشور میتواند اثر مناسبی بر چرخه تولید، تقویت پول ملی و کاهش بار تورمی داشته باشد. همچنین، مؤسسه مطالعاتی استراتژیک و بینالمللی آمریکا The Washington Institute در گزارشی عنوان کرد که افزایش ذخایر ارزی ایران سبب کاهش اثرگذاری تحریمها شده است. بر اساس آمار صندوق بینالمللی پول، ایران از این نظر میان ۳۲ کشور منطقه در سال ۲۰۲۴ در رتبه ۱۳ قرار دارد. یعنی ذخایر ارزی در دسترس ایران در این سال بیشتر از همه کشورهای منطقه به جز ۱۲ کشور بوده است.
این در حالی بود که عربستان با ذخایر ۴۲۹ میلیارددلاری در رتبه نخست منطقه قرار گرفت. ذخایر ارزی عربستان در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال گذشته حدود ۷ میلیارد دلار کاهش داشته است. امارات با ۲۱۱ میلیارد دلار و عراق با ۱۰۷ میلیارد دلار به ترتیب رتبههای دوم و سوم را به خود اختصاص دادهاند. لازم به ذکر است؛ بر اساس این گزارش ذخایر ارزی ایران بسیار بیشتر از این ارقام و بالای ۱۰۰ میلیارد دلار است که بنا به ادعای صندوق بینالمللی پول به دلیل تحریمها در دسترس ایران قرار ندارند.
ذخایر ارزی در دسترس ایران بر اساس برآورد صندوق بینالمللی پول در سال گذشته ۲۵.۱ میلیارد دلار بوده است. این رقم برای سال قبل از آن ۱۹.۷ میلیارد دلار اعلام شده بود. بر اساس پیشبینی این نهاد بینالمللی ذخایر ارزی در دسترس ایران طی سال جاری با افزایش حدود ۶ میلیارددلاری نسبت به سال قبل به ۳۱.۳ میلیارد دلار خواهد رسید.
بهمنظور افزایش پایدار ذخایر، در نخستین گام، توسعه صنایع مبتنی بر دانش و فناوری، بهویژه در زمینههایی مانند فناوری اطلاعات، نانوتکنولوژی و بیوتکنولوژی، میتواند بهعنوان موتور محرکه اقتصاد عمل کرده و قابلیت صادراتی کشور را افزایش دهد.
همچنین، توجه به ارتقای روابط تجاری با کشورهای غیرغربی و بازارهای نوظهور از طریق توافقهای تجاری و سرمایهگذاری مشترک میتواند به ایجاد فرصتهای جدید برای صادرات غیرنفتی و در نتیجه افزایش ذخایر ارزی کشور بینجامد.