تحلیل خبر| اجرای ۱۴ مگاپروژه برای کاهش ناترازی برق

اهمیت

افزایش ظرفیت تولید برق: این پروژه‌ها با افزودن ظرفیت‌های جدید تولید برق، امکان تأمین انرژی بیشتری را فراهم می‌کنند که به کاهش ناترازی بین عرضه و تقاضا کمک می‌کند.
ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی: اجرای پروژه‌های بزرگ زیرساختی معمولاً به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و تحریک رشد اقتصادی در مناطق مختلف منجر می‌شود.

نکات تکمیلی

در سال‌های اخیر، رشد تقاضای برق به دلیل افزایش جمعیت، توسعه صنعت و فناوری، و مصرف بالای برق در تابستان‌های گرم باعث افزایش فشار بر شبکه برق کشور شده است. این افزایش تقاضا در برخی مواقع منجر به قطعی برق در فصل‌های اوج مصرف، به‌ویژه تابستان، می‌شود. در پاسخ به این ناترازی، توسعه زیرساخت‌های تولید برق و مدیریت تقاضا اهمیت بالایی پیدا کرده است. نیروگاه‌های حرارتی بخش اصلی تولید برق کشور را تشکیل می‌دهند. از سال ۱۴۰۰ تا تیرماه ۱۴۰۳، حدود ۷۳۶۴ مگاوات به ظرفیت تولید برق حرارتی کشور اضافه شده است. به‌طور متوسط، سالانه حدود ۲۲۰۰ مگاوات ظرفیت جدید ایجاد شده است. این در حالی است که دولت سیزدهم هدف افزایش ۲۰ هزار مگاواتی را برای نیروگاه‌های حرارتی تعیین کرده بود، که تنها ۴۴ درصد آن محقق شده است.
نیروگاه‌های حرارتی، به دلیل ظرفیت بالای تولید و وابستگی به سوخت‌های فسیلی، برای تأمین تقاضای برق در کوتاه‌مدت اهمیت دارند. با این حال، توسعه بیش از حد این نیروگاه‌ها می‌تواند به مشکلاتی مانند آلودگی هوا، مصرف بالای آب، و افزایش هزینه‌های سوخت منجر شود. توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر (خورشیدی و بادی) یکی از راهکارهای کلیدی برای کاهش ناترازی برق در بلندمدت و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی است. با این حال، آمارها نشان می‌دهد که توسعه این نیروگاه‌ها بسیار کمتر از برنامه‌های دولت بوده است. دولت سیزدهم هدف‌گذاری ۱۰ هزار مگاواتی برای نیروگاه‌های تجدیدپذیر داشت، اما تنها ۴ درصد از این هدف محقق شده است. از سال ۱۴۰۰ تا تیرماه ۱۴۰۳، تنها ۳۱۹ مگاوات به ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر اضافه شده است.
این عقب‌ماندگی عمدتاً به دلیل مشکلاتی مانند سرمایه‌گذاری ناکافی، موانع بوروکراتیک، و نبود زیرساخت‌های لازم برای ادغام انرژی‌های تجدیدپذیر در شبکه برق کشور است. همچنین، انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشیدی و بادی نیاز به زیرساخت‌های ذخیره‌سازی دارند تا ناپایداری تولید آنها در زمان‌های مختلف را جبران کنند.
وزارت نیرو برای سال آینده ۱۴ پروژه را در نظر گرفته که ۳ پروژه از آن به مدیریت و بهینه‌سازی مصرف اختصاص یافته است. این پروژه‌ها در صورتی که به درستی اجرا شوند، می‌توانند نقش مهمی در کاهش تقاضای اوج مصرف و جلوگیری از ناترازی ایفا کنند. دو پروژه از پروژه‌های وزارت نیرو به توسعه شبکه برق اختصاص یافته است که باید به نحوی اجرا شود که تلفات شبکه کاهش یابد و برق تولیدی به صورت بهینه توزیع شود.