اهمیت
کاهش درآمدهای ارزی: افت صادرات محصولات پتروشیمی به کاهش درآمدهای ارزی منجر میشود که میتواند بر تراز تجاری کشور تأثیر منفی بگذارد.
تأثیر بر تولید و اشتغال: کاهش تولید در واحدهای پتروشیمی ممکن است به کاهش اشتغال و افزایش بیکاری در این صنعت و صنایع وابسته منجر شود.
نکات تکمیلی
در یک سال اخیر، کاهش صادرات پتروشیمی ایران به دلیل قطعی گاز به یکی از چالشهای عمده این صنعت تبدیل شده است. نوسانات در تأمین گاز طبیعی به عنوان سوخت اصلی واحدهای پتروشیمی، منجر به کاهش تولید و در نتیجه افت صادرات این محصولات شده است.
ارزش صادرات محصولات پتروشیمی در سال ۱۴۰۲ به ۱۹.۴ میلیارد دلار رسید که نشاندهنده کاهش حدود ۲۸.۶ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ است. محدودیتهای اعمال شده بر عرضه گاز طبیعی به صنعت پتروشیمی به دلیل بالا بودن شاخص شدت انرژی در ایران، در ماههای سرد سال شکاف میان عرضه و تقاضای گاز طبیعی را افزایش داده است.
این محدودیتها بیشتر بر واحدهای مصرفکننده گاز طبیعی خوراک تأثیر گذاشته که قادرند سالانه حدود ۲۳ میلیون تن محصول تولید کنند و برای این منظور در روزهای کاری به ۵۵ میلیون متر مکعب گاز طبیعی در روز نیاز دارند.
برآوردها نشان میدهد که در شرایط فعلی، با اعمال محدودیت بر عرضه گاز طبیعی، بین ۱۱۳۹ تا ۱۵۹۵ هزار تن اوره و ۲۱۰۲ تا ۲۹۴۲ هزار تن متانول از دست میرود که ارزشی معادل ۸۶۱ میلیون تا ۱.۲ میلیارد دلار دارد. این کاهش عمدتاً از محل صادرات و نه فروش داخلی اتفاق میافتد و به همین میزان از درآمدهای ارزی صادرات غیرنفتی میکاهد.
صنعت پتروشیمی به طور متوسط روزانه ۶۶ میلیون متر مکعب گاز طبیعی مصرف میکند که ۶۱ درصد از آن برای تأمین انرژی و ۳۹ درصد به عنوان ماده اولیه استفاده میشود. بنابراین، توقف عرضه گاز طبیعی به این صنعت میتواند منجر به توقف تولید کل صنعت پتروشیمی و ایجاد لطمات جبرانناپذیری به اقتصاد کشور شود. به همین دلیل، محدودیتهای عرضه عمدتاً بر گاز طبیعی خوراک اعمال میشود.