حسین نیکبخت – کارشناس بازار سرمایه | در دنیای پرتلاطم اقتصاد ایران، تحلیل روزانه بازار بورس اهمیتی دوچندان یافته است؛ چرا که بورس نه‌تنها دماسنج وضعیت اقتصادی کشور است، بلکه به‌عنوان محلی برای گردش نقدینگی، بازتابی از انتظارات سرمایه‌گذاران نسبت به آینده نیز محسوب می‌شود. پیگیری روزانه‌ی تحولات این بازار به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از روندهای جاری، تأثیر اخبار سیاسی و اقتصادی و جریان ورود و خروج پول داشته باشیم. در این گزارش قصد داریم بازار بورس 21 اردیبهشت 1404 را با نگاهی دقیق‌تر بررسی کرده و به تحلیل وضعیت امروز بورس بپردازیم.
نمای کلی بازار
در معاملات امروز، شاخص کل بورس با افت ۲۴٬۴۳۲ واحدی به سطح ۳ میلیون و ۹۱ هزار و ۷۵ واحد رسید. همچنین شاخص هم‌وزن با کاهش ۸٬۷۷۲ واحدی در عدد ۹۴۵٬۱۲۴ واحد قرار گرفت که نشان‌دهنده افت یکدست و فراگیر در کلیت بازار است.
نقدینگی و ارزش معاملات
ارزش معاملات به بیش از 17 هزار میلیارد تومان رسید که همچنان از پویایی بازار حکایت دارد. نماد خودرو (ایران خودرو) با بیش از 502 میلیارد تومان بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد. پس از آن، نمادهای شتران (پالایش نفت تهران) و خساپا (سایپا) با 336 و 321 میلیارد تومان به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. همچنین حدود ۱۳۰۰ میلیارد تومان خروج پول حقیقی از بازار ثبت شد؛ رقمی که نشان‌دهنده تداوم نگرانی سرمایه‌گذاران خرد نسبت به روند مذاکرات کنونی است.
امید پالایشی‌ها به تغییر فرمول قیمت‌گذاری
رفتار امروز معامله‌گران در بازار سرمایه، حکایت از افزایش بدبینی نسبت به نتیجه‌بخش بودن دور چهارم مذاکراتی داشت که امروز بعد از ظهر در شهر مسقط، پایتخت عمان، برگزار می‌شود. این فضای بدبینانه موجب شد تا شاهد افزایش فشار فروش و همچنین خروج محسوس نقدینگی از بازار باشیم. در میان فضای منفی بازار، نکته‌ای که امروز مورد توجه فعالان بازار قرار گرفت، عملکرد مثبت گروه پالایشی بود. نمادهایی همچون شپنا، شبندر، شتران و سایر شرکت‌های فعال در این صنعت، علی‌رغم فضای کلی منفی بازار، با اقبال خریداران مواجه شدند. دلیل اصلی این اقبال، انتشار اخبار احتمالی در خصوص تغییر فرمول قیمت‌گذاری محصولات پالایشی و عرضه آنها در بورس کالاست. در صورت تحقق این تغییر، شرکت‌های پالایشی می‌توانند از شر قیمت‌گذاری دستوری که سال‌هاست به عنوان یکی از موانع اصلی رشد این صنعت شناخته می‌شود، رهایی یابند.
رویکرد تحکمی در قیمت‌گذاری طی سال‌های گذشته فشار زیادی به صنعت پالایشی وارد کرده و باعث کاهش حاشیه سود و دور ماندن این شرکت‌ها از سودآوری واقعی شده است. در حال حاضر، بسیاری از نمادهای پالایشی با قیمتی کمتر از نصف ارزش دلاری واقعی خود در بازار معامله می‌شوند که به‌نوعی بیانگر عمق جاماندگی این صنعت است. اگر خبر مربوط به حذف قیمت‌گذاری دستوری و عرضه آزاد محصولات در بورس کالا به‌صورت رسمی تأیید شود، می‌توان انتظار داشت صنعت پالایشی نیز همانند صنعت سیمان که پس از آزادسازی قیمت‌ها رشد قابل‌توجهی را تجربه کرد، وارد یک مسیر بسیار صعودی با احتمال رشد حداقل دوبرابری شود.
