تاثیر افزایش دستمزد روی تورم|تحلیل خبر
تورم بالا، چند دهه است در اقتصاد کشور خانه کرده و میل به پایین آمدن ندارد. ماندگاری این نرخ تورم بالا سبب شده بسیاری از مشکلات اقتصادی دولت و بخش خصوصی ناشی از تورم فعلی باشد. علت اصلی ماندگاری تورم دو رقمی طی سال های گذشته، ایجاد شوکهای متعدد ارزی و قیمتی بوده که نرخ کالاها و خدمات را به شدت افزایش داده و وضعیت معیشت مزدبگیران را در حالت بحرانی قرار داده است.
این مسئله مسئولان ذی ربط تعیین دستمزد را وارد دوگانگی ثابت نگه داشتن یا افزایش نرخ دستمزد کارگران کرده است. بدین منظور نخست باید جنس تورم در ایران را تشخیص داد؛ آیا از ناحیه افزایش تقاضا است یا از ناحیه فشار هزینه؟ طبق مطالعات انجام شده، جنس تورم حاضر ترکیبی و ناشی از فشار تقاضا و فشار هزینه به طور توأمان است زیرا اثر تغییرات مستمر نرخ ارز بر کالاهای وارداتی مواد اولیه، مواد واسطهای و کالاهای سرمایهای نظیر ماشین آلات و تغییرات تکنولوژیکی بر قیمت تمام شده کالا اثر میگذارد؛ بنابراین تورم تولیدکننده را افزایش میدهد.
از طرف دیگر، افزایش نقدینگی و پایه پولی به افزایش هزینههای جاری و عمرانی دولت و افزایش بدهی دولت به لحاظ کسری بودجه و افزایش اضافه برداشت بانکها از حساب بانک مرکزی و افزایش بدهی آنها به بانک مرکزی و نیز وام دهی بی رویه آنها و نیز افزایش داراییهای خارجی بانک مرکزی، موجب افزایش نقدینگی و افزایش ضریب فزاینده پولی و پایه پولی شده و سبب تشدید نرخ تورم میشود.
بنابراین تورم حاضر نتیجه فشار تقاضا هم است. لذا، کنترل و مهار تورم در این وضعیت را پیچیده و سخت میکند. وقتی اقتصاد در این حالت بد ماندگاری تورم در نرخ بالا میرسد، چارهای جز متناسب سازی نرخ تورم با مزد پرداختی وجود ندارد.
بر اساس علم اقتصاد اگر حداقل دستمزد نتواند کفاف زندگی کارگران را بدهد، افزایش اندک حداقل دستمزد اثرات اندکی بر روی نرخ تورم خواهد داشت. اتفاقاً در چنین شرایطی مطابق با نظریه دستمزد- کارآیی، ارتباطبهرهوری با سطح دستمزد غیرقابلانکار است. در نهایت باید اضافه کرد که تاثیر افزایش دستمزد در ایران تاثیر بسیار پایینی در کنار نوسانات نرخ ارز دارد.