بن بست صادرات خرما|تحلیل خبر
کشور ایران با تولید یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن خرما پس از مصر، دومین رتبه را دارد و از نظر تنوع در دنیا مقام اول را دارد و همین مسئله موجب شده که خرمای ایران جایگاه ویژه‌ای در بازارهای هدف داشته باشد.
۷۰ درصد خرمای تولیدی کشور برای مصرف داخلی و ۳۰ درصد آن برای صادرات است، به دلیل تحریم‌ها، صادر کنندگان مجبور به تغییر بازارهای هدف هستند و این نیز یکی از مسائلی است که صادرکنندگان ما با ظرفیت‌های مختلفی سعی دارند تا با آن مبارزه کنند. به دلیل همین تحریم‌ها، بازار هدف صادر کنندگان از کشورهای غربی به کشورهای شرقی و حوزه cis و همچنین روسیه تغییر کرد و صادرکنندگان دوباره باید بازاریابی می‌کردند که این بسیار کار دشواری است. بنابراین در حال حاضر بازارهای هدف فعالین این حوزه برای صادرات خرما اروپا، کشورهای حوزه cis، قسمت‌هایی از اوراسیا، روسیه و کشورهای شرق همچون هند، مالزی، اندونزی و کشورهای آسیای شرق هستند.
در جدیدترین نمونه، تصمیم دولت برای ممنوعیت ناگهانی صادرات خرما با هدف تنظیم بازار داخلی، منجر به بازگشت خوردن سفارشات خارجی، انباشت محصول در سردخانه‌ها و بی‌اعتمادی شرکای تجاری خارجی شد.
این در حالی بود که به اذعان کارشناسان، چنین محدودیت‌هایی هیچ‌گونه تاثیر ملموسی بر بازار داخلی نداشته و فقط به تضعیف جایگاه ایران در تجارت بین‌الملل منجر شده است.
با توقف صادرات، بسیاری از سردخانه‌ها که در خدمت زنجیره نگهداری خرما بودند، به حالت تعطیل یا نیمه‌فعال درآمده‌اند. این وضعیت نه فقط موجب زیان سنگین به تولیدکنندگان و تجار شده، بلکه ظرفیت‌های فنی کشور را نیز بلااستفاده کرده است. در شرایطی که اقتصاد کشور با ناترازی ارزی روبه‌روست، از دست رفتن این فرصت صادراتی، ضربه‌ای دوچندان به چرخه تامین ارز محسوب می‌شود.
بنابراین صادرات خرما یکی از ظرفیت‌های مهم اقتصادی ایران است، اما اخیراً با بن‌بست‌هایی مواجه شده که کاهش درآمد ارزی و آسیب به کشاورزان را در پی داشته است. مشکلاتی مانند تحریم‌ها، نبود بازارهای جدید، رقابت با تولیدکنندگان خارجی و ضعف در بسته‌بندی و بازاریابی، از موانع اصلی هستند.
رفع این موانع نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، توسعه روابط تجاری، بهبود کیفیت و بسته‌بندی و استفاده از فناوری‌های نوین است. دولت و بخش خصوصی باید با همکاری یکدیگر، راهکارهای عملی برای افزایش صادرات ارائه دهند تا این محصول استراتژیک جایگاه واقعی خود در بازارهای جهانی را پیدا کند.
