بر اساس آمارهای رسمی منتشرشده از سوی گمرکهای استان سیستان و بلوچستان، میزان ترانزیت خارجی از مرزهای شرقی کشور در چهار ماه نخست سال ۱۴۰۴ با رشد قابلتوجه ۱۷ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به بیش از ۳۹۳ هزار تُن رسیده است. این رشد، نشاندهنده بهبود نسبی وضعیت زیرساختهای ترانزیتی و افزایش نقش ایران در مسیرهای حملونقل منطقهای بهویژه در محورهای شرقی کشور است.
استان سیستان و بلوچستان، به دلیل موقعیت استراتژیک خود در مجاورت با کشورهای پاکستان و افغانستان، همواره بهعنوان یکی از کانونهای مهم ترانزیتی کشور شناخته شده است. طی سالهای اخیر، ارتقاء زیرساختهای جادهای و گمرکی در این منطقه و همچنین افزایش همکاریهای تجاری با همسایگان شرقی، زمینهساز رشد حجم مبادلات ترانزیتی شده است.
کارشناسان گمرک افزایش امنیت مسیرها، تسهیل رویههای گمرکی، تقویت ناوگان حملونقل و گسترش فعالیتهای منطقه آزاد چابهار را از جمله عوامل مؤثر در این رشد عنوان میکنند. همچنین، نقش گمرکات مرزی میلک و میرجاوه در تسهیل ورود و خروج کالاهای ترانزیتی بسیار حائز اهمیت بوده است.
این روند رو به رشد، ضمن تقویت جایگاه ایران بهعنوان پل ارتباطی بین آسیای مرکزی، جنوب آسیا و خلیج فارس، میتواند به توسعه اقتصادی استانهای شرقی و افزایش درآمدهای گمرکی و ارزی کشور نیز منجر شود. تداوم این مسیر نیازمند سرمایهگذاری هدفمند، هماهنگی بیشتر دستگاههای اجرایی و تداوم سیاستهای تسهیلگرایانه در حوزه تجارت خارجی است.