طبق آخرین گزارش پایش ملی محیط کسب‌وکار ایران، نمره شاخص محیط کسب‌وکار کشور در بهار 1403 بدون تغییر نسبت به زمستان گذشته، روی 6.04 باقی مانده است. این شاخص از عدد 5.98 در پاییز 1402 به 6.04 افزایش یافته بود.
مؤلفه‌های اصلی ارزیابی
در بهار 1403، فعالان اقتصادی بیشترین نارضایتی خود را از سه مؤلفه «غیرقابل پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات»، «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها»، و «بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات» ابراز کرده‌اند. این عوامل به عنوان نامساعدترین مؤلفه‌ها در ارزیابی محیط کسب‌وکار شناخته شده‌اند.
وضعیت استانی
استان‌های مرکزی، خوزستان و همدان به ترتیب دارای مساعدترین وضعیت محیط کسب‌وکار بوده‌اند، در حالی که استان‌های هرمزگان، کردستان و فارس وضعیت نامساعدتری داشته‌اند. به طور کلی، 18 استان نمره شاخص پایین‌تری نسبت به میانگین کشوری (6.04) داشته و 13 استان نمره بالاتری از میانگین کشوری را تجربه کرده‌اند.
ظرفیت فعالیت بنگاه‌ها
میانگین ظرفیت فعالیت بنگاه‌های اقتصادی در بهار 1403 به 41.19 درصد کاهش یافته که نسبت به زمستان 1402 (42.09 درصد) کاهش 0.9 درصدی را نشان می‌دهد.
وضعیت بخش‌های اقتصادی
وضعیت محیط کسب‌وکار در بخش کشاورزی (6.03) نسبت به بخش‌های صنعت (5.88) و خدمات (5.96) نامساعدتر ارزیابی شده است. همچنین، رشته‌های «آموزش»، «حمل‌ونقل و انبارداری»، و «مالی و بیمه» به عنوان بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار شناخته شده‌اند، در حالی که رشته‌های «املاک و مستغلات»، «اطلاعات و ارتباطات»، و «سلامت انسان و مددکاری اجتماعی» بدترین وضعیت را تجربه کرده‌اند.
تحلیل بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین
طبق نظریه شین، شاخص ملی محیط کسب‌وکار در بهار 1403 به عدد 6.26 رسیده است که نسبت به فصل گذشته (6.22) کمی نامساعدتر ارزیابی می‌شود. در این نظریه، میانگین ارزیابی محیط اقتصادی 6.60 و محیط نهادی 5.99 گزارش شده است. محیط حقوقی و قانونی با عدد 5.60 و محیط مالی با عدد 8.36 به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیط‌ها هستند.
