امضا قرارداد 10 ساله ایران و یک شرکت هندی برای توسعه بندر چابهار|تحلیل خبر
اهمیت
تقویت روابط اقتصادی: این قرارداد به تقویت روابط تجاری و اقتصادی بین ایران و هند کمک میکند و میتواند به عنوان پایهای برای همکاریهای آتی بیشتر بین دو کشور عمل کند.
افزایش ترانزیت بینالمللی: توسعه بندر چابهار میتواند ایران را به یک مرکز مهم ترانزیتی در منطقه تبدیل کند و مسیرهای ترانزیتی جدیدی را برای تجارت بینالمللی فراهم آورد.
دسترسی به بازارهای جدید: توسعه چابهار به ایران امکان دسترسی به بازارهای جدیدی را میدهد، بهویژه در کشورهای محصور در خشکی که به دنبال دسترسی به آبهای آزاد هستند.
کاهش وابستگی به مسیرهای سنتی: توسعه چابهار میتواند به کاهش وابستگی ایران به مسیرهای تجاری سنتی و تنگههای استراتژیک مانند هرمز کمک کند.
نکات تکمیلی
بندر چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران، نقطه اتصال کشور به اقیانوس هند و مسیر دسترسی کشورهای محصور در خشکی به آبهای آزاد است. این بندر که در جنوب سیستان و بلوچستان قرار دارد، پتانسیل بالایی برای توسعه و افزایش ترانزیت دارد. بهرغم تأثیر تحریمهای گذشته بر روند توسعه، هند تعهد خود به توسعه چابهار را ابراز داشته است. ایران و هند به دنبال تقویت روابط ترانزیتی و تبدیل چابهار به یک مرکز حملونقل اصلی هستند، و اخیراً قراردادهایی برای تجهیز و بهرهبرداری از پایانههای کانتینری و کالای عمومی امضا شده است. این همکاریها انتظار میرود که به توسعه اقتصادی منطقه و افزایش ترانزیت بینالمللی کمک کند.
بندر چابهار، با اتصال مستقیم به اقیانوس هند، موقعیت استراتژیکی دارد که ایران را به یک مرکز ترانزیتی کلیدی تبدیل میکند. همکاریهای اخیر با هند و قرارداد بلندمدت با چین، زمینههای توسعه این بندر را فراهم آورده و امیدها برای تبدیل شدن ایران به یک گره ترانزیتی جهانی را افزایش داده است. با وجود تحریمهای گذشته، هند تعهد خود به توسعه چابهار را اعلام کرده و ایران نیز بر توسعه ترانزیت و زیرساختهای مرتبط تأکید دارد. این توسعه میتواند ارتباطات ایران را با کشورهای منطقه و فراتر از آن تقویت کند و به افزایش اهمیت ژئوپولیتیکی ایران در مسیرهای تجاری جهانی منجر شود.
قابلیتهای کریدوری ایران
با توجه به قرارداد فعلی با هند و قرارداد 25 ساله با چین میتوان امیدوار بود که ایران در سالهای پیش رو به یک مرکز مهم کریدوری و ترانزیتی در جهان تبدیل شود. طبق قرارداد 25 ساله با چین قرار بود ایران به بخشی از ابتکار کمربند-جاده چین تبدیل شود و چینیها طبق بندهای متعدد این پیشنویس وعده داده بودند هم سواحل مکران و هم بندر جاسک را توسعه دهند و ضمنا در حوزه ساخت پالایشگاه و صنایع پتروشیمی در این بندر نقش فعالی داشته باشند و سرمایهگذاری بلندمدتی انجام دهند. امروز نیز بر اساس این قرارداد با هند قرار است چابهار به یک مرکز مهم ترانزیتی تبدیل شود. با توجه به این قراردادها بین ایران و قدرتهای بزرگ، میتوان گفت ایران در حال تبدیل شدن به یکی از کانونهای ترانزیتی مهم در جنوب خلیجفارس است و در بلندمدت این قابلیت را دارد که نقش چهارراه جهانی را نیز ایفا کند.
همکاری همزمان تهران با پکن و دهلینو
کارشناس مسائل شبهقاره با تاکید بر اینکه تثبیت روابط ترانزیتی ایران و هند، تهران را در جایگاهی قرار میدهد که پیشازاین امارات متحده عربی و عربستان سعودی به آن دستیافته بودند، ادامه داد: «ریاض و ابوظبی با توسعه همزمان روابط ترانزیتی خود با چین و هند تلاش کردند ضمن بهرهمندشدن از مزایای هر دو کشور توازن روابط با شرق و غرب را به سیاست خارجی خود اضافه کنند. به نظر میرسد همکاری همزمان تهران با پکن و دهلینو گمشده سیاست خارجی ما در مورد ایجاد توازن است که افزایش نقش هند در روابط بینالمللی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران میتواند به دست یافتن به آن کمک کند.»