اهمیت
افزایش درآمد ارزی: رشد صادرات به روسیه به معنای افزایش ارزآوری برای کشور است. این درآمدهای ارزی می‌تواند به کاهش کسری بودجه تجاری و افزایش ذخایر ارزی بانک مرکزی کمک کند، که در نهایت باعث تقویت ارزش پول ملی و کاهش تورم وارداتی می‌شود.
کاهش اثرات تحریم‌ها: با افزایش صادرات به روسیه، ایران می‌تواند تأثیرات منفی تحریم‌های غرب را کاهش دهد. روسیه نیز به دلیل تحریم‌های مشابه، به دنبال تقویت روابط تجاری با کشورهای غیرغربی است که این فرصت مناسبی برای ایران محسوب می‌شود.
نکات تکمیلی
براساس گزارش گمرک ایران، در نیمه نخست سال جاری، ایران موفق به صادرات ۱.۳ میلیون تن کالا به ارزش ۴۹۴ میلیون دلار به روسیه شده است. این میزان صادرات نسبت به مدت مشابه سال قبل، از نظر وزن ۲۰ درصد و از نظر ارزش ۱۲ درصد رشد داشته است. همچنین در سال ۱۴۰۲، ایران ۲.۲ میلیون تن کالا به ارزش ۹۶۵ میلیون دلار به روسیه صادر کرده که این ارقام نسبت به سال ۱۴۰۱، از نظر وزن ۵۴ درصد و از حیث ارزش ۲۸ درصد افزایش یافته است. گمرک آستارا سهم قابل توجهی از این صادرات را به خود اختصاص داده و ۳۲ درصد از کل ارزش صادرات از طریق این گمرک انجام شده است.
از سوی دیگر، در ۶ ماه نخست سال جاری، ایران ۱.۱ میلیون تن کالا به ارزش ۷۹۷ میلیون دلار از روسیه وارد کرده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از نظر وزن ۳۸ درصد و از لحاظ ارزش ۱۴ درصد کاهش داشته است. در سال ۱۴۰۲، واردات ایران از روسیه به ۳.۴ میلیون تن و به ارزش ۱.۷ میلیارد دلار رسیده که در مقایسه با سال قبل، از نظر وزن ۲۸ درصد و از نظر ارزش ۸ درصد افزایش نشان می‌دهد.
از سویی، اگرچه صادرات ایران به روسیه در حال افزایش است، میزان واردات از روسیه همچنان بیشتر از صادرات است. این موضوع به‌طور کلی نشان می‌دهد که تراز تجاری ایران با روسیه به نفع روسیه است، اگرچه افزایش صادرات ایران به روسیه می‌تواند به تدریج این عدم تعادل را کاهش دهد.
و از سوی دیگر، روند صعودی تجارت دوجانبه، به ویژه رشد صادرات ایران به روسیه، نشان‌دهنده تقویت روابط اقتصادی بین این دو کشور است. این ممکن است ناشی از توافقات اقتصادی جدید، افزایش تقاضا برای کالاهای ایرانی در روسیه، یا سیاست‌های تسهیل کننده تجارت باشد.
ایران در تجارت با روسیه با تعدادی از کشورهای دیگر رقابت می‌کند که هر یک در حوزه‌های مختلف اقتصادی از جمله انرژی، کشاورزی، صنایع و تکنولوژی با ایران رقابت می‌کنند. یکی از مهم ترین آنها کشور چین است. اداره کل گمرک چین اعلام کرد که گردش مالی تجارت این کشور و روسیه در دوره ژانویه تا آوریل 2024 با افزایش 4.7 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به 76.58 میلیارد دلار رسیده است. بر اساس این گزارش، واردات چین از روسیه طی این چهار ماه با 10.2 درصد افزایش به 43.85 میلیارد دلار رسید. صادرات چین به این کشور نیز با 1.9 درصد کاهش به 32.73 میلیارد دلار رسید.
